Από τις 2 Ιουνίου έως και τις 31 Αυγούστου θα δέχονται οι αρχές αιτήσεις για ένταξη στο σχέδιο εθελούσιου επαναπατρισμού οικογενειών στη Συρία και η απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι ενδιαφερόμενοι να αποσύρουν τις αιτήσεις ασύλου τους ή να ανακαλέσουν το καθεστώς διεθνούς προστασίας που κατατέθηκαν πριν τις 31 Δεκεμβρίου 2024. Το σχέδιο αφορά και ζευγάρια χωρίς τέκνα και από αυτό εξαιρούνται οι κρατούμενοι.
Τις λεπτομέρειες του σχεδίου παρουσίασε την Πέμπτη σε συνέντευξη Τύπου ο Υφυπουργός Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας Νικόλας Ιωαννίδης, ο οποίος τόνισε ότι οι κυπριακές αρχές είναι σε πλήρη συντονισμό με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα τηρείται ενήμερη για την εφαρμογή του σχεδίου.
Ο κ. Ιωαννίδης ανέφερε πως μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, η Συρία διανύει μία κρίσιμη μεταβατική περίοδο και η συγκρότηση μεταβατικής κυβέρνησης αποτελεί ένα πρώτο αλλά σημαντικό βήμα ως πολιτική σταθεροποίηση της χώρας και την έναρξη της διαδικασίας ανοικοδόμησής της.
Υπενθύμισε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη ανακοινώσει πακέτο οικονομικής βοήθειας και έχει άρει μέρος των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί στη Συρία.
«Η ανοικοδόμηση της Συρίας δεν περιορίζεται μόνο στην αποκατάσταση των κατεστραμμένων υποδομών. Ιδιαίτερη σημασία έχει η επιστροφή των εκατομμυρίων εκτοπισμένων Σύρων από διάφορες χώρες, οι οποίοι μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στην επανεκκίνηση της οικονομίας και την ανασύσταση του κοινωνικού ιστού», ανέφερε.
Ο Υφυπουργός επανέλαβε ότι ήδη περίπου δυόμιση χιλιάδες Σύροι πολίτες έχουν αποσύρει αιτήσεις ασύλου ή ανακάλεσαν το καθεστώς προστασίας και περίπου 2.400 έχουν επιστρέψει στη Συρία από την Κύπρο, αξιοποιώντας το πρόγραμμα υποβοηθούμενων εθελούσιων επιστροφών.
Σύμφωνα με τον κ. Ιωαννίδη, από τις συνεχείς επαφές των αρμόδιων τμημάτων του Υφυπουργείου με Σύρους αιτούντες άσυλο αλλά και δικαιούχους διεθνούς προστασίας, διαπιστώθηκε ότι αρκετοί εξ αυτών επιθυμούν τον επαναπατρισμό και τη συμβολή τους στην ανοικοδόμηση της χώρας τους, αλλά αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, προσθέτοντας ότι με βάση τις ανάγκες αυτές αλλά και τις ανάγκες της κυπριακής οικονομίας σε εργατικό δυναμικό, διαμορφώθηκε το συγκεκριμένο σχέδιο.
Το σχέδιο, ανέφερε, «εντάσσεται και στη στρατηγική της κυβέρνησης να καταπολεμήσει το φαινόμενο της παράτυπης μετανάστευσης».
«Στο πλαίσιο του σχεδίου θα παρέχεται στον σύζυγο ειδική άδεια διαμονής και εργασίας για δύο έτη, με δυνατότητα ανανέωσης για άλλο ένα έτος υπό προϋποθέσεις. Η υπόλοιπη οικογένεια που θα αναχωρήσει θα επωφελείται αυξημένων χρηματικών κινήτρων με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή 2.000 ευρώ στον σύζυγο που θα επιστρέφει από 1.500 ευρώ που είναι σήμερα και 1.000 ευρώ για κάθε τέκνο που επιστρέφει αντί για 750 ευρώ που δίνονται σήμερα», εξήγησε ο Υφυπουργός.
Διευκρινίζεται πως για τις οικογένειες Σύρων που επιθυμούν να επιστρέψουν όλοι, θα ισχύει ό,τι εφαρμόζεται και σήμερα, δηλαδή θα εντάσσεται όλη η οικογένεια στο πρόγραμμα υποβοηθούμενων, εθελούσιων επιστροφών.
Ο Υφυπουργός τόνισε ότι δικαίωμα υποβολής αίτησης για την ειδική άδεια διαμονής θα παρέχεται αφού αποχωρήσει η υπόλοιπη οικογένεια από τη Δημοκρατία και αφού πρώτα ολοκληρωθούν όλοι οι απαιτούμενοι έλεγχοι και η εξέταση του αιτήματος, στη συνέχεια θα εκδίδεται σχετική άδεια διαμονής και απασχόλησης.
«Το νέο αυτό σχέδιο εθελούσιων επιστροφών αποτελεί μια στοχευμένη ανθρώπινη και ρεαλιστική πολιτική που ενισχύει την ομαλή μετάβαση στη Συρία. Με αυτό το σχέδιο, η Κυπριακή Δημοκρατία παρέχει την ευκαιρία σε όσους το επιθυμούν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους αξιοπρεπώς και με τα εφόδια που χρειάζονται. Παράλληλα, το σχέδιο αντιμετωπίζεται και τις ανησυχίες σχετικά με την έλλειψη εργατικού δυναμικού της Κύπρου», ανέφερε.
Απαντώντας σε ερώτηση ο Υφυπουργός ανέφερε ότι ο αρμόδιος Ευρωπαίος Επίτροπος έχει ενημερωθεί και ανέφερε μάλιστα ότι μπορεί το σχέδιο αυτό να αποτελέσει πρότυπο για άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Σε άλλη ερώτηση για πρόσφατο περιστατικό με άτυπους μετανάστες από τη Συρία και τις επικρίσεις για επαναπροωθήσεις, ο Υφυπουργός απέρριψε εκ νέου ότι έγιναν επαναπροωθήσεις και ότι επρόκειτο για επιχείρηση έρευνας και διάσωσης, στη βάση συμφωνίας με τη Συρία του 2009.
Εξήγησε ότι στην περιοχή ευθύνης της, «η Κυπριακή Δημοκρατία έχει την υποχρέωση, είτε να συντονίζει επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης και αν έχουμε τα μέσα για να διεξάγουμε εμείς την επιχείρηση, είτε με πλωτά και εναέρια μέσα της Δημοκρατίας, να διενεργούμε τις επιχειρήσεις».
Ο Υφυπουργός τόνισε ότι πρώτο μέλημα ήταν η διάσωση ανθρωπίνων ζωών, τονίζοντας ότι σε τέτοιες περιπτώσεις το διασώζον κράτος δεν έχει υποχρέωση να τους αποβιβάσει στην επικράτειά του, αλλά όπου υπάρχει ασφαλές λιμάνι.
Σε ότι αφορά τους διακινητές και την πάταξη της παράνομης μετανάστευσης ο Υφυπουργός ανέφερε ότι το θέμα το χειρίζεται η Αστυνομία αλλά αγγίζει οριζοντίως και το Υφυπουργείο γιατί η Κυβέρνηση πρέπει να καταπολεμήσει αυτά τα δίκτυα διακινητών που δρουν διασυνοριακά.
Ο κ. Ιωαννίδης ανέφερε ότι στο θέμα αυτό χρειάζεται διακρατική συνεργασία και η Κυπριακή Δημοκρατία προσπαθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο να το αναδείξει ως σοβαρό ζήτημα που δεν αφορά μόνο την Κύπρο και την περιοχή μας, αλλά είναι πανευρωπαϊκό και παγκόσ