Η ετήσια έκθεση για το 2021 της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιών παραδόθηκε σήμερα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας από την Επίτροπο κα Δέσπω Μιχαηλίδου.
«Στόχος μας είναι η εποπτεία της εφαρμογής των δικαιωμάτων του παιδιού, συστάσεις προς την πολιτεία. Το σωστό είναι να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης των παιδιών, με ιδιαίτερη προσοχή στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες παιδιών. Εκείνο που επισημάναμε είναι ότι ιδιαίτερη ευαισθησία πρέπει να επιδεικνύεται σε θέματα παιδιών που βρίσκονται σε ευάλωτες καταστάσεις», είπε η Επίτροπος, «καταστάσεις, όπου η πολιτεία πρέπει να ενσκήψει για να μειώσει τα προβλήματα που θα επιφέρει μια κρίση»
16χρονη χωρίς ταυτότητα και άλλα απαραίτητα έγγραφα
Σύμφωνα με την έκθεση της κας Μιχαηλίδου, τα παιδιά υπό τη νομική φροντίδα του κράτους αποτελούν ομάδα υψηλής ευαλωτότητας για την οποία απαιτείται πολυθεματική αντιμετώπιση. Η Επίτροπος, εντός του 2021, προέβη σε διερευνήσεις παραπόνων που αφορούσαν τη μεταχείριση των παιδιών υπό τη νομική φροντίδα του κράτους, τα σημαντικότερα των οποίων παρουσιάζονται στη συνέχεια.
Η Επίτροπος διερεύνησε παράπονο σε σχέση με τη μεταχείριση δεκαεξάχρονης υπό τη νομική φροντίδα της ΔΥΚΕ, που σύμφωνα με την αναφορά παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα συμπεριφοράς, ότι υπάρχουν ανησυχίες για έκθεσή της σε κινδύνους εκμετάλλευσης, χρήσης ουσιών ή/και εκπόρνευσης, και η οποία τοποθετήθηκε
στο πλαίσιο του θεσμού της ημιανεξάρτητης διαβίωσης. Η Επίτροπος
προέβη σε παρέμβαση προς τη Διευθύντρια των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας (ΔΥΚΕ),τη Διευθύντρια των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας και τον Αρχηγό Αστυνομίας θέτοντάς τους εξατομικευμένα για την περίπτωση ερωτήματα.
Η Επίτροπος διερεύνησε παράπονο για παιδί που, ενώ βρισκόταν
υπό τη νομική φροντίδα της ΔΥΚΕ για 16 χρόνια, δεν είχαν εκδοθεί
ταυτότητα ή άλλα απαραίτητα έγγραφα (Δελτίο Εγγραφής Αλλοδαπού, άδεια παραμονής,ταυτότητα/διαβατήριο της χώρας καταγωγής των γονιών). Σύμφωνα με την αναφορά, παρόλο ότι καταβάλλονταν προσπάθειες από μέρους της αρμόδιας ΛΚΥ για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που κατά καιρούς προέκυπταν λόγω της απουσίας των απαραίτητων εγγράφων, το πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται και να διαιωνίζεται με όλες τις αλυσιδωτές επιπτώσεις
που δημιουργούνται στον ανήλικο: Δεν μπορεί να εγγραφεί στο ΓΕΣΥ, δεν μπορεί να παρακαθήσει σε οποιεσδήποτε εξετάσεις, δεν μπορεί να ταξιδέψει, δεν μπορεί να προσληφθεί σε εργασία, έχει προβλήματα κατά τη διαδικασία υποβολής του σε ταχεία εξέταση ανίχνευσης αντιγόνου (rapid test), του δημιουργούνται συναισθήματα ανασφάλειας και ματαίωσης κ.ά. Ως εκ τούτου, η Επίτροπος
προέβη σε παρέμβαση προς τη ΔΥΚΕ θέτοντας εξατομικευμένα ερωτήματα.
Ενόψει του ότι δεν λήφθηκε απάντηση στην πιο παρέμβαση καθώς και μετά από πληροφόρηση από την ανάδοχη μητέρα ότι το θέμα δεν είχε επιλυθεί, η Επίτροπος προχώρησε σε δεύτερη παρέμβαση προς τη ΔΥΚΕ στην οποία εξέφρασε την απογοήτευσή της για το γεγονός ότι τα δικαιώματα του εν λόγω παιδιού εξακολουθούν να παραβιάζονται. Δεδομένης της κατάστασης, η Επίτροπος κάλεσε τη ΔΥΚΕ σε συνεργασία με το αρμόδιο Τμήμα του Υπουργείου Εσωτερικών όπως προβούν άμεσα σε ενέργειες για την έκδοση των απαραίτητων εγγράφων για το παιδί.
Εκφοβισμοί για επιδόματα
Η Επίτροπος διερεύνησε περίπτωση παιδιού που διαμένει, με το άτυπο καθεστώς της ιδιωτικής τοποθέτησης, σε τρίτα άτομα και συγκεκριμένα με τη θεία και τη γιαγιά του. Το παιδί παρουσιάζει σφαιρική νευροαναπτυξιακή καθυστέρηση και λαμβάνει θεραπείες τα έξοδα των οποίων αναλαμβάνουν οι φροντίστριές του. Η θεία ισχυριζόταν ότι κάποια επιδόματα καταβάλλονται στη βιολογική μητέρα τα οποία επωφελείται η ίδια και ότι οι γονείς εκφόβιζαν τη θεία, τη γιαγιά και το παιδί ότι θα το πάρουν πίσω. Ως εκ τούτου, η Επίτροπος προέβη σε παρέμβαση προς τη ΔΥΚΕ στην οποία υπενθύμισε την αλληλογραφία που προηγήθηκε μεταξύ τους σε σχέση με το ρυθμιστικό πλαίσιο και τον τρόπο εφαρμογής του θεσμού
της ιδιωτικής τοποθέτησης, και την εγκύκλιο που εξέδωσε η ΔΥΚΕ, στην οποία δίνονται οδηγίες στο προσωπικό των ΥΚΕ για τον χειρισμό περιπτώσεων που αφορούν παιδιά σε καθεστώς ιδιωτικής τοποθέτησης. Επιπρόσθετα, στη βάση των πιο πάνω αναφορών τέθηκαν εξατομικευμένα για την περίπτωση ερωτήματα.
Στο πλαίσιο διερεύνησης παραπόνων, η Επίτροπος αντιλήφθηκε ότι υπήρξαν αλλαγές σε σχέση με τα ιδρύματα παιδικής προστασίας καθώς καιτοποθετήσεις παιδιών υπό τη νομικήφροντίδα της ΔΥΚΕ, με θέματα αντικοινωνικής και παραβατικής συμπεριφοράς στον νεοσύστατο θεσμό της ημιανεξάρτητης διαβίωσης, οι οποίες έγειραν ερωτήματα ως προς την επίβλεψη και προστασία που παρέχεται.
Ως εκ τούτου, η Επίτροπος προέβη σε παρέμβαση προς τη ΔΥΚΕ στην οποία ζήτησε επικαιροποιημένη πληροφόρηση για τα ιδρύματα παιδικής και εφηβικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένων και όσων φιλοξενούν ασυνόδευτα ανήλικα, και αναλυτική πληροφόρηση για τον τρόπο εφαρμογής του θεσμού της ημιανεξάρτητης διαβίωσης.
Η απάντηση από την αρμόδια Υπηρεσία θα αξιοποιηθεί από την Επίτροπο για την αξιολόγηση του συστήματος εναλλακτικής φροντίδας που παρέχεται στα παιδιά υπό τη φροντίδα του κράτους.