Δημοσιευθηκαν σήμερα τα αποτελέσματα Παγκόσμιας Έρευνας για τις συμπεριφορές υγείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) που διεξάγεται κάθε τέσσερα χρόνια και παρέχει διεθνή συγκριτικά στοιχεία σχετικά με την υγεία, την ποιότητα ζωής, το κοινωνικό περιβάλλον και τις συμπεριφορές υγείας παιδιών σχολικής ηλικίας (11, 13 και 15 χρόνων).
Η Πιλοτική Έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2018 και σε αυτήν
συμμετείχαν 1182 μαθητές/μαθήτριες από 61 σχολεία. Η Κύρια Έρευνα
πραγματοποιήθηκε κατά την περίοδο Νοεμβρίου 2021 – Απριλίου 2022 με τη
συμμετοχή 4818 μαθητών/μαθητριών από συνολικά 212 σχολεία (276 τμήματα), τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα. Για τη συλλογή των δεδομένων έγινε χορήγηση ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου μαθητή/μαθήτριας. Έγινε, επίσης,
χορήγηση ερωτηματολογίου σχολείου (200 σχολεία).
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα κατά τη διάρκεια στης πανδημίας COVID-19:
• Οι σχέσεις με την οικογένεια και τους/τις φίλους/φίλες βελτιώθηκαν.
• Η ψυχική υγεία, η σωματική δραστηριότητα και οι σχολικές επιδόσεις
επηρεάστηκαν αρνητικά.
• Τα κορίτσια, οι μεγαλύτεροι/μεγαλύτερες σε ηλικία έφηβοι/έφηβες και όσοι/όσες
προέρχονται από λιγότερο εύπορες οικογένειες έχουν βιώσει περισσότερες
αρνητικές επιπτώσεις.
• Οι εμπειρίες των εφήβων ήταν ποικίλες και περίπλοκες
Επιπλέον:
• Οι έφηβοι/έφηβες που ανάφεραν θετικές εμπειρίες κατά τη διάρκεια της
πανδημίας του COVID-19 έχουν λάβει υποστήριξη από την οικογένεια, τους
εκπαιδευτικούς, τους συμμαθητές/συμμαθήτριες και τους/τις
συνομηλίκους/συνομήλικές τους.
• Η δύναμη της υποστήριξης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης δεν μπορεί να
υποτιμηθεί, είτε αυτή προέρχεται από την οικογένεια, τους/τις φίλους/φίλες,
τους/τις εκπαιδευτικούς είτε τους/τις συνομηλίκους/συνομήλικες. Η κοινωνική
υποστήριξη, επομένως, αποτελεί «σανίδα σωτηρίας» σε δύσκολους καιρούς
καθώς ενισχύει την ανθεκτικότητα, απαλύνει τα βάρη και προάγει την ευεξία.
• Οι έφηβοι/έφηβες έχουν νιώσει το αρνητικό αντίκτυπο της πανδημίας του
COVID-19. Χαρακτηριστικά, το 30% των εφήβων αναφέρουν αρνητικό
αντίκτυπο στην ψυχική τους υγεία.
• Η ψυχική υγεία των εφήβων κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19
επηρέασε τη σχολική τους επίδοση και τις οικογενειακές τους σχέσεις.
• Σχεδόν το 50% των εφήβων παρουσίασαν αυξημένα αισθήματα σχολικής
πίεσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
• Το 16% των εφήβων ανέφερε χαμηλά επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή κατά
τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
Σε σχέση με τα αποτελέσματα της Κύπρου, φαίνεται ότι οι απαντήσεις των
μαθητών/μαθητριών ακολουθούν την τάση των μαθητών/μαθητριών των 22 χωρών.
Αξίζει να σημειωθεί, όμως, ότι η Κύπρος ανήκει στις χώρες (μαζί με την Ελλάδα,
Εσθονία, Λιθουανία, Πολωνία και Ουγγαρία, Εικόνα 1) όπου μικρό ποσοστό εφήβων (Κύπρος: 19%, Μέσος όρος: 31%) ανάφερε θετική επίδραση της πανδημίας στους περισσότερους τομείς της ζωής του σε σύγκριση με άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης (Σλοβακία, Κροατία, Σερβία, Μολδαβία) όπου πολύ μεγαλύτερο ποσοστό εφήβων ανάφερε θετική επίδραση στους περισσότερους τομείς της ζωής.
Τα διεθνή αποτελέσματα της έρευνας HBSC 2021/22 αναμένεται να δημοσιευτούν σε τέσσερα θεματικά κύματα (waves) από τον Οκτώβριο μέχρι τον Δεκέμβριο του 2023.
Πέρα από τη δημοσίευση των τεσσάρων αυτών θεματικών, στις 28 Ιουνίου 2023
ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της έρευνας που αφορούν στην πανδημία του COVID-19 και τις επιπτώσεις που είχε στην υγεία και στην ευεξία των παιδιών. Τα
αποτελέσματα παρουσιάστηκαν σε τέσσερα μέρη, υπό μορφή σύντομων εκθέσεων
(reports) 3 και περιλαμβάνουν δεδομένα από 22 χώρες συμπεριλαμβανομένης της
Κύπρου, που χρησιμοποίησαν στο ερωτηματολόγιο το προαιρετικό πακέτο
ερωτήσεων που αφορούσε στην πανδημία του COVID-19.
H έρευνα HBSC πραγματοποιείται από το 1983 και σε αυτή συμμετέχουν περίπου 50 χώρες διεθνώς. Μετά από απόφαση του υπουργικού συμβουλίου (#290/2018) η
έρευνα τέθηκε υπό την αιγίδα των Υπουργείων Υγείας και Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΑΝ), ενώ η υλοποίηση της γίνεται από το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης (ΚΕΕΑ), του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου του ΥΠΑΝ.