Του Δρα Αντώνη Στ. Στυλιανού*
Η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελούσε βασική απαίτηση του πολιτειακού συστήματος διακυβέρνησης, αποκεντρώνοντας έτι περισσότερο και στον βαθμό που απαιτείται, υπηρεσίες αλλά και συγκεντρώνοντας, μέσω των συνεργειών που δημιουργούνται στη βάση του νέου μοντέλου αυτοδιοίκησης που εισάγεται, τις κοινωνικές δυνάμεις και δυνατότητες στους νέους Δήμους, Κοινότητες και Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης. Η έννοια της βιωσιμότητας των Τοπικών Αρχών Αυτοδιοίκησης, σε όλα τα επίπεδα, καθεαυτών αλλά και της βιώσιμης ανάπτυξής τους, αποτελεί αρχή εκ των ων ουκ άνευ και πρωταρχικό μέλημα όλων που ενσυνείδητα μετέχουν στην εύρυθμη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Μια από τις βασικές προϋποθέσεις της ανάπτυξης των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι η βιώσιμη τους ανάπτυξη, στη βάση των κλιματικών αλλαγών και των αναγκών που καλούνται να επιτελέσουν στο σύγχρονο περιβάλλον που δραστηριοποιούνται. Η έννοια της βιωσιμότητας αφορά πρωτίστως την εκπόνηση συγκεκριμένων πολιτικών και στρατηγικής που να έχουν περιβαλλοντικό χαρακτήρα, να διαχέονται στο ευρύτερο κοινό και να είναι πλήρως προσβάσιμες, κατόπιν διαβούλευσης με τις τοπικές κοινωνίες και εμπειρογνωμοσύνης στους τομείς εφαρμογής τους.
Βασικές αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι η αντίληψη του ζητήματος στη βάση συγκεκριμένων δεδομένων, γνώσης και επίγνωσης των υφιστάμενων δεδομένων και των μελλοντικών προκλήσεων και προοπτικών, η θετική αντίληψη τούτων, η εφαρμογή και υλοποίηση στρατηγικών βιώσιμης ανάπτυξης και βέλτιστων προτύπων, η καινοτομία, η διαφάνεια, η διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες και επιμέρους συλλογικές ομάδες, αντιπροσωπείες και οργανισμούς και η δημιουργία ενός νέου παραδείγματος και φιλοσοφίας που να διέπει την λειτουργία της αυτοδιοίκησης, μέσω νομοθετικών προτάσεων που να επιβάλλουν στις τοπικές αρχές στόχους και πρότυπα που να συμπεριλαμβάνουν την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης.
Η υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών και περιβαλλοντικών προτύπων βιώσιμης ανάπτυξης είναι επωφελής για τις τοπικές κοινωνίες, την βιώσιμη αστική και κοινοτική ανάπτυξη και τους τοπικούς εταίρους που έχουν ιδιαίτερο ρόλο να επιτελέσουν τόσο όσον αφορά στην μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και στην βιώσιμη ανάπτυξή της. Η διαχείριση των πιο πάνω θεμάτων πρέπει να γίνεται ενσυνείδητα, τεχνοκρατικά και με σωστό διοικητικό πλάνο και ικανότητες που προσδιορίζουν τις ανάγκες και απαιτήσεις του σύγχρονου περιβάλλοντος διοίκησης της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Το επιτακτικό ζήτημα που αφορά στις βιώσιμες Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι η αλλαγή της πολιτικής νοοτροπίας, του εκσυγχρονισμού του νομοθετικού πλαισίου, του μικρο- και μακρό-οικονομικού σχεδιασμού και η εφαρμογή εκείνων των διοικητικών πρακτικών που οδηγούν στην ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών και στην βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η βιώσιμη ανάπτυξη στις τοπικές κοινωνίες οφείλει να εφαρμόζει τις πιο πάνω αρχές για την βέλτιστη ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών με τρόπο βιώσιμο που να διασφαλίζει την ποιότητα ζωής όχι μόνο για τις παρούσες γενιές αλλά και των μελλοντικών, σχεδιάζοντας την Τοπική Αυτοδιοίκηση του μέλλοντος.
*Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, LL.B Law (Bristol), Ph.D in Law – International Law and Human Rights (Kent), Διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας.