Αρκετά ήταν τα ζητήματα που βρήκε ο Γενικός Ελεγκτής αναφορικά με το Υφυπουργείο Τουρισμού μέσα στην τελευταία έκθεση του. Θέματα και ζητήματα τα οποία έφεραν και την έντονη αντίδραση της Κυβέρνησης ξεκινώντας έτσι ένας κύκλος απαντήσεων και τοποθετήσεων που κράτησε σχεδόν τρείς μέρες.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η κοινή γνώμη επικεντρώθηκε στα ζητήματα της Μαρίνας της Αγίας Νάπας αν και πολύ σημαντικά είναι και τα ευρήματα που αφορούν τη Μαρίνα της Λάρνακας.
Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Ελεγκτή για τα Υποστατικά στη Μαρίνα Λάρνακας, υπάρχουν τα καθυστερημένα έσοδα από ενοίκια τα οποία στις 31.7.2019 ανήλθαν στα €54.699. Στις 31.12.2019, στη Μαρίνα Λάρνακας λειτουργούσαν 16 υποστατικά, των οποίων η διαχείριση ανατέθηκε σε 14 ενοικιαστές. Από τον έλεγχο παρατηρήθηκε ότι:
(i) Οι συμφωνίες άδειας χρήσης του Καταστήματος Α και των Καταστημάτων Β & Γ, με μηνιαίο ενοίκιο €161 και €352, αντίστοιχα, έληξαν στις 31.1.2004 και δεν ανανεώθηκαν. Στις 31.12.2016, το οφειλόμενο ποσό ανερχόταν στα €14.812, για το οποίο καταχωρίστηκε η αγωγή αρ. 10/2017. Στις 30.10.2017 εκδόθηκε απόφαση από το Δικαστήριο, με αναστολή εκτέλεσής της μέχρι 1.1.2018, με την οποία καλούνταν οι εναγόμενοι να πληρώσουν στον ΚΟΤ τα οφειλόμενα ποσά. Οι εναγόμενοι δεν συμμορφώθηκαν και στις 21.1.2019 καταχωρίστηκε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας ένταλμα για εκποίηση της κινητής τους περιουσίας.
Σημειώνουμε ότι το οφειλόμενο ποσό για την περίοδο 1.8.2014 μέχρι 31.7.2019 ανήλθε στα €26.067.
Τον Σεπτέμβριο του 2019 δόθηκαν οδηγίες από τον Γενικό Εισαγγελέα για λήψη των αναγκαίων δικαστικών μέτρων.
Ο ΓΔ του Υφυπουργείου ενημέρωσε ότι έχει εκδοθεί διάταγμα στις 5.12.2019 για καταβολή μηνιαίων δόσεων ύψους €300 από 1.1.2020. Λόγω των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19, τα υπό αναφορά καταστήματα παρέμειναν κλειστά από τον Μάρτιο μέχρι τον Μάιο και, κατά συνέπεια, παρέλειψαν να καταβάλουν τρεις δόσεις, ενώ μέχρι σήμερα κατέβαλαν μόνο τέσσερεις δόσεις. Ανεξάρτητα από τα πιο πάνω, έχει καταχωριστεί στις 11.5.2020 Ιδιωτική Ποινική Καταδολίευσης με αριθμό 1880/20, εναντίον των δύο εναγόμενων, η οποία ήταν ορισμένη για απάντηση στις 15.10.2020.
(ii) Κατάστημα Ε: Σε απόφαση του δικαστηρίου (αρ. αγωγής 3191/98, ημερ. 28.1.2002) αναφέρεται ότι γίνεται συμφωνία επί Δικαστηρίου ότι οι εναγόμενοι (ενοικιαστές) θα συνεχίσουν να κατέχουν το ακίνητο με πληρωμή £76,88 (€131,36) μηνιαίως, με αύξηση του ποσού κάθε διετία, η οποία δεν θα υπερβαίνει το 10% του £76,88 και θα συμφωνείται μεταξύ των συμβαλλομένων. Σύμφωνα, όμως, με τον Ελεγκτή το ενοίκιο παραμένει σταθερό από τότε.
Στις 15.2.2019 στάλθηκε επιστολή για υπογραφή νέας συμφωνίας για αύξηση των δικαιωμάτων χρήσης, αλλά οι ενοικιαστές αρνήθηκαν να συναινέσουν.
Το οφειλόμενο ποσό μέχρι 31.12.2019 ανήλθε στα €2.311.
Τον Σεπτέμβριο του 2019 δόθηκαν οδηγίες από τον Γενικό Εισαγγελέα για λήψη των αναγκαίων δικαστικών μέτρων και, όπως έχουμε ενημερωθεί, έχει καταχωριστεί η αγωγή αρ. 83/2020.
Ο ΓΔ του Υφυπουργείου ενημέρωσε ότι όσον αφορά στα συμβόλαια/συμφωνίες για τα Καταστήματα Α, Β, Γ & Ε και του πρατηρίου, υπάρχει σχετική απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, ότι αυτά παραμένουν μέχρι την ανάθεση της Μαρίνας σε στρατηγικό επενδυτή, εκτός και εάν συμφωνήσουν διαφορετικά με τον στρατηγικό επενδυτή.
Εισπρακτέα τέλη ελλιμενισμού στη Μαρίνα Λάρνακας.
Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Ελεγκτή, η παρακολούθηση και καταχώριση στο λογιστικό σύστημα των οφειλόμενων τελών ελλιμενισμού, πραγματοποιείται ανά μεγάλα χρονικά διαστήματα (κάθε 3 – 4 μήνες), με τη χρήση των φυσικών φακέλων που τηρούνται για κάθε σκάφος. Οι καθυστερημένοι έλεγχοι, υπολογισμοί και καταχωρίσεις των χρεωστικών υπολοίπων στο λογιστικό σύστημα, με τον τρόπο που διενεργούνται, οδηγούν σε αυξημένο διοικητικό κόστος και καθιστούν δύσκολη την παρακολούθησή τους.
Τα καθυστερημένα έσοδα από χρεώστες τελών ελλιμενισμού της μαρίνας στις 31.12.2019 ανέρχονται σε €304.666, μετά την πρόνοια για επισφαλείς χρεώστες ύψους €60.571.
Στον έλεγχο που διενήργησε η Ελεγκτική Υπηρεσία εντοπίστηκαν περιπτώσεις που εκκρεμούν για μεγάλο χρονικό διάστημα π.χ. από το 2007. Από τον έλεγχο διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα:
(i) Δεν είχε γίνει αποτελεσματική παρακολούθηση και λήψη έγκαιρων μέτρων για την είσπραξη των οφειλόμενων τελών ελλιμενισμού, με αποτέλεσμα να παραμένουν ανείσπρακτα και η είσπραξή τους, με την πάροδο του χρόνου, να καθίσταται δύσκολη ή/και αδύνατη. Η Υπηρεσία μας και σε προηγούμενη Έκθεση ελέγχου, που αφορούσε στον ΚΟΤ, εξέφρασε την ανησυχία της, γιατί δεν είχαν ληφθεί έγκαιρα μέτρα για την έγκαιρη είσπραξη των εσόδων από τέλη ελλιμενισμού.
Ο ΓΔ του Υφυπουργείου ανέφερε ότι ο χειρισμός του υπολογισμού και οι καταχωρίσεις του χρεωστικού υπόλοιπου στο λογιστικό σύστημα εξακολουθεί να γίνεται με τον ίδιο τρόπο και ότι με την εφαρμογή του νέου λογισμικού συστήματος ERP, το οποίο σύντομα θα τεθεί σε λειτουργία, θα επιλυθούν πολλά προβλήματα, όπως καθυστερημένοι έλεγχοι, υπολογισμοί και καταχωρίσεις των χρεωστικών υπολοίπων και θα διευκολυνθεί η παρακολούθηση των εισπράξεων, εσόδων και χρεωστών.
Η πρόνοια ύψους €60.571 για επισφαλείς χρεώστες στάλθηκε για διαγραφή στην Τεχνική Επιτροπή Διαγραφών μη Εισπράξιμων Δημοσίων Χρημάτων, Αξιών και Υλικών.
Επίσης, ανέφερε ότι καταβάλλονται συνεχείς προσπάθειες και στοχευμένες ενέργειες για είσπραξη των παλιών οφειλόμενων ποσών, ανεξαρτήτως της οικονομικής κρίσης.
(ii) Προπληρωμή δικαιωμάτων ελλιμενισμού. Κατόπιν της σύστασης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, για προπληρωμή των δικαιωμάτων ελλιμενισμού, στις 30.4.2019 ο Διευθυντής της Μαρίνας εξέδωσε οδηγία, στην οποία αναφέρει ότι οι ιδιοκτήτες σκαφών αναψυχής που αιτούνται και εγκρίνονται για μόνιμη ή προσωρινή θέση ελλιμενισμού στη Μαρίνα Λάρνακας θα πρέπει απαραίτητα να προπληρώνουν τα δικαιώματα ελλιμενισμού. Η εν λόγω οδηγία, ωστόσο, δεν ισχύει για περίοδο ελλιμενισμού κάτω των 90 ημερών, κάτι το οποίο έρχεται σε αντίθεση με την εγκύκλιο αρ. 1696 του Γενικού Λογιστηρίου.
Σημειώνουμε ότι στην εγκύκλιο του Γενικού Λογιστηρίου της Δημοκρατίας αρ. 1696, ημερ. 5.11.2012, στην παράγραφο 3.2. «Καταβολή εσόδων» αναφέρεται ότι «Ως γενική αρχή, τα τέλη πρέπει να καταβάλλονται πριν την παροχή της υπηρεσίας. Σε περιπτώσεις που τα έσοδα υπολογίζονται μετά την παροχή της υπηρεσίας θα πρέπει να προκαταβάλλεται το 90% του υπολογιζόμενου κόστους. Εξαιρέσεις θα πρέπει να γίνονται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις που τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη ζωή».
(iii) Εκποιήσεις σκαφών στη Μαρίνα Λάρνακας: Η Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου (ΜΕΕ) σε σημείωμά της, ημερ. 16.9.2019, εισηγείται όπως στη βάση της σχετικής νομοθεσίας ετοιμαστούν εσωτερικοί Κανονισμοί για τις εκποιήσεις σκαφών, στους οποίους, μεταξύ άλλων, να περιληφθούν πρόνοιες αναφορικά με το πόσες ειδοποιήσεις θα πρέπει να σταλούν, πόσο χρονικό περιθώριο θα δίνεται, με ποιο τρόπο θα γίνεται η εκτίμηση του σκάφους, ανακοινώσεις στον τύπο, καθορισμό τιμών κ.λπ. Στη συνέχεια, οι Κανονισμοί θα πρέπει να αναρτηθούν στους πίνακες ανακοινώσεων της Μαρίνας και να δίνονται σε όλους τους ιδιοκτήτες σκαφών κατά την κράτηση χώρου ελλιμενισμού, έτσι ώστε να γνωρίζουν από πριν τις συνέπειες της μη καταβολής των δικαιωμάτων.
Ο ΓΔ του Υφυπουργείου, ανέφερε ότι οι διαδικασίες εκποίησης σκαφών έχουν ήδη καταγραφεί πιο αναλυτικά και η εφαρμογή των πιο πάνω διαδικασιών, ως επίσης και η ανάρτησή τους στους πίνακες ανακοινώσεων της Μαρίνας, θα εξαρτηθεί από το περιεχόμενο της σύμβασης που αναμένεται να υπογραφεί σύντομα με τους ιδιώτες επενδυτές.
Πως απαντά η κυβέρνηση
Αναφορικά με τα υποστατικά στη Μαρίνα Λάρνακας το Υφ. Τουρισμού αναφέρει ότι τα καθυστερημένα έσοδα από ενοίκια στη Μαρίνα Λάρνακας μέχρι 31.12.2020 έχουν μειωθεί σε €41,187 εκ των οποίων ποσό €3.356 είναι επισφαλές και προωθείται η διαγραφή του στη Τεχνική Επιτροπή Διαγραφών. Στις 31.12.2020, στη Μαρίνα Λάρνακας λειτουργούσαν 9 υποστατικά, των οποίων η διαχείριση ανατέθηκε σε 7 ενοικιαστές.
(i) Συμφωνίες άδειας χρήσης του Καταστήματος Α και των καταστημάτων Β & Γ
Οι διαχειριστές έχουν καταβάλει το οφειλόμενο ποσό της ιδιωτικής Ποινικής καταδολίευσης με αριθμό 1880/20. Επίσης, έχουν ληφθεί δικαστικά μέτρα για ανάκτηση των οφειλόμενων ποσών για την περίοδο 2016-2018 καθώς και δικαστικά μέτρα για ανάκτηση των οφειλόμενων ποσών που αφορούν την χρονική περίοδο 2018-2020 και για έκδοση διατάγματος ανάκτησης της κατοχής των καταστημάτων Β & Γ αφού βάσει της συμφωνίας Άδειας Χρήσης ημερομηνίας 12/09/2002 τα εν λόγω καταστήματα έπρεπε να είχαν παραδοθεί στον τότε Υπεύθυνο της Μαρίνας από τις 15.9.2003.
(ii) Κατάστημα Ε
Σχετικά με την αγωγή 83/2020 αναφέρεται ότι έχει εκδοθεί Απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου την 23.11.2020 με αναστολή εκτέλεσης μέχρι 31.12.2020.
Εισπρακτέα τέλη ελλιμενισμού στη Μαρίνα Λάρνακας.
(i) Έχει τεθεί σε λειτουργία το νέο υποσύστημα διαχείρισης σκαφών ERP και γίνεται η ανάπτυξη σημαντικών καταστάσεων που θα πρέπει να εκδίδονται για την αποτελεσματική παρακολούθηση των εισπράξεων και χρεωστών.
(ii) Προπληρωμή δικαιωμάτων ελλιμενισμού. Για τη συμμόρφωση με την Εγκύκλιο του Γενικού Λογιστηρίου της Δημοκρατίας αρ.1696 θα πρέπει να γίνουν ανάλογες τροποποιήσεις των σχετικών κανονισμών ΚΔΠ 124 του 2009, όπου ρυθμίζονται τα καταβλητέα Δικαιώματα της Μαρίνας Λάρνακας. Ωστόσο το θέμα αυτό θα καταστεί άνευ αντικειμένου δεδομένης της παραχώρησης, από 1.3.2022, της Μαρίνας Λάρνακας σε ιδιώτη επενδυτή και οι σχετικοί κανονισμοί θα πρέπει να καταργηθούν μέσα στα πλαίσια των οδηγιών της ΕΕ για ελεύθερη αγορά.
Εκποιήσεις σκαφών στη Μαρίνα Λάρνακας
Έχουν ετοιμαστεί οι εσωτερικοί κανονισμοί για τις εκποιήσεις σκαφών αναψυχής σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία. Ωστόσο, δεδομένης της πανδημίας, των περιοριστικών μέτρων και των μέτρων για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, η εκποίηση των κατασχεθέντων σκαφών έχει αναβληθεί μέχρι τον προσεχή Απρίλιο 2021.