Το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πριν από τις εκλογές του Ιουνίου καταγράφει εγρήγορση των πολιτών και ανησυχία για το τρέχον γεωπολιτικό πλαίσιο.
Η σημερινή προεκλογική δημοσίευση αναδεικνύει μια θετική, ανοδική τάση στους βασικούς εκλογικούς δείκτες, ενώ απομένουν μόλις λίγες εβδομάδες έως ότου οι πολίτες προσέλθουν στις κάλπες στις 9 Ιουνίου. Το ενδιαφέρον για τις εκλογές, η ενημέρωση για το πότε θα διεξαχθούν καθώς και η πιθανότητα συμμετοχής σημειώνουν άνοδο σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη μέτρηση το φθινόπωρο του 2023. Οι αυξήσεις είναι ακόμη πιο εντυπωσιακές σε σύγκριση με την έρευνα της άνοιξης του 2019, δηλ. τρεις μήνες πριν από τις προηγούμενες ευρωπαϊκές εκλογές.
Τώρα, το 60% των Ευρωπαίων δηλώνει ότι ενδιαφέρεται να ψηφίσει τον Ιούνιο – ποσοστό αυξημένο κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το φθινόπωρο του 2023 και κατά 11 σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο/Μάρτιο του 2019. Το 71% δηλώνει ότι είναι πιθανό να ψηφίσει, αξιολογώντας το ενδεχόμενο με 7 έως 10 (σε κλίμακα 1 πολύ απίθανο – 10 πολύ πιθανό), δείκτης που σημειώνει αύξηση τριών ποσοστιαίων μονάδων το τελευταίο εξάμηνο και 10 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με το 2019. Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι πολίτες της ΕΕ γνωρίζουν πολύ καλά τη σημασία των εκλογών στο τρέχον γεωπολιτικό πλαίσιο, με οκτώ στους δέκα (81%) ερωτηθέντες να συμφωνούν ότι αυτό καθιστά την ψηφοφορία ακόμη πιο σημαντική. Μεγάλες πλειοψηφίες σε όλα τα κράτη μέλη συμφωνούν με αυτή τη δήλωση.
Στην Κύπρο καταγράφηκε αντίστοιχη εγρήγορση για τις εκλογές: 55% ενδιαφέρεται για την διαδικασία και 60% είναι πιθανό να ψηφίσει. Το 80% των Κυπρίων πολιτών φαίνεται να αναγνωρίζει την υψηλή σημασία συμμετοχής στις επερχόμενες ευρωπαϊκές εκλογές λόγω της τρέχουσας γεωπολιτικής κατάστασης.
Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Roberta Metsola, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, ανέφερε: «Οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν ότι το διακύβευμα στις κάλπες είναι υψηλό, αλλά και ότι το υφιστάμενο γεωπολιτικό πλαίσιο καθιστά την ψηφοφορία ακόμα σημαντικότερη. Καλώ τους πολίτες μας να ψηφίσουν στις επικείμενες ευρωπαϊκές εκλογές, να ενισχύσουν την ευρωπαϊκή δημοκρατία και να διαμορφώσουν το μέλλον της Ευρώπης.»
Με την τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο να φτάνει στο τέλος της, το 81% των πολιτών της ΕΕ (85% στην Κύπρο) έχει θετική ή ουδέτερη εικόνα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενώ μόνο το 18% δηλώνει αρνητικό. Επιπλέον, η πλειοψηφία στην ΕΕ (56%) θα ήθελε το ΕΚ να διαδραματίσει πιο σημαντικό ρόλο, ενώ μόνο το 28% θα ήθελε να δει το αντίθετο και το 10% να διατηρήσει τον ρόλο του όπως είναι τώρα. Στην Κύπρο καταγράφεται σημαντική διαφοροποίηση στην κατηγορία αυτή, με το 85% να δηλώνει ότι θα ήθελε ισχυρότερο ρόλο για το Κοινοβούλιο.
Η πρόεδρος Metsola πρόσθεσε: «Το Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία χρόνια έχουν παράξει έργο σε βαθμό που δεν έχει προηγούμενο. Βρεθήκαμε αντιμέτωποι με εξαιρετικές και δύσκολες συνθήκες, αλλά γίναμε ακόμα πιο δυνατοί και ενωμένοι μέσα από αυτές. Το Κοινοβούλιο ήταν και θα συνεχίσει να είναι η φωνή και ο υπερασπιστής των πολιτών στην ΕΕ.»
Οι Ευρωπαίοι πολίτες θα ήθελαν να δουν την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (33%) καθώς και την στήριξη της δημόσιας υγείας (32%) στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας. Η στήριξη της οικονομίας και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, καθώς και η άμυνα και η ασφάλεια της ΕΕ βρίσκονται με το ίδιο ποσοστό στην τρίτη θέση (31%). Η σημασία που αποδίδουν οι πολίτες στην άμυνα και την ασφάλεια της ΕΕ έχει αυξηθεί κατά τη διάρκεια της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, κυρίως λόγω του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Αναφέρεται πλέον ως πρώτη προεκλογική προτεραιότητα (είτε μόνη ή είτε ισοψηφώντας) σε εννέα χώρες, με τα υψηλότερα αποτελέσματα στη Δανία (56%), τη Φινλανδία (55%) και τη Λιθουανία (53%).
Στην Κύπρο, πρώτη προτεραιότητα αποτελεί η μετανάστευση και το άσυλο (41%), ενώ ακολουθούν με συγκριτικά μικρή διαφορά η στήριξη της οικονομίας και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας (40%), καθώς και η δημόσια υγεία που βρίσκεται στην ίδια θέση με την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (38%).
Με το βλέμμα στο μέλλον, οι πολίτες της ΕΕ θέτουν την άμυνα και την ασφάλεια (37%) ως πρώτες προτεραιότητες για την ενίσχυση της θέσης της ΕΕ στην παγκόσμια σκηνή, ενώ ακολουθούν τα ενεργειακά ζητήματα αφενός και η επισιτιστική ασφάλεια και η γεωργία αφετέρου (και οι δύο κατηγορίες με ποσοστό 30%). Στην Κύπρο προκρίνονται η άμυνα και η ασφάλεια (39%) και ακολουθούν με σχετικά μεγάλη διαφορά η επισιτιστική ασφάλεια και η γεωργία (32%), η εκπαίδευση και η έρευνα (28%) και στην τέταρτη θέση, θέματα δημογραφίας, μετανάστευσης και γήρανσης του πληθυσμού (27%).
Αν και τέσσερις στους δέκα πολίτες λένε ότι ο ρόλος της ΕΕ έχει γίνει περισσότερο σημαντικός τα τελευταία χρόνια, το 35% πιστεύει ότι έχει παραμείνει σταθερός και το 22% ότι έχει αποδυναμωθεί. Σε εθνικό επίπεδο, οι σχετικές πλειοψηφίες σε 15 χώρες πιστεύουν ότι ο ρόλος της ΕΕ στον κόσμο έχει ισχυροποιηθεί με τα χρόνια, με τα ποσοστά να φτάνουν το 67% στη Σουηδία, το 63% στην Πορτογαλία και το 60% στη Δανία. Στην άλλη πλευρά του φάσματος, οι Σλοβένοι και οι Τσέχοι πολίτες είναι πιο πιθανό να πουν ότι ο ρόλος της ΕΕ έχει γίνει λιγότερο σημαντικός (32% και 30%, αντίστοιχα).
Στην Κύπρο, το 33% θεωρεί πως ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον κόσμο είναι πλέον σημαντικότερος, ενώ 40% αντιλαμβάνεται τη θέση της ως σταθερή τα τελευταία χρόνια και 24% υποστηρίζει πως αυτή έχει αποδυναμωθεί.
Σχεδόν τα τρία τέταρτα των Ευρωπαίων (73%, +3 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το φθινόπωρο του 2023) ισχυρίζονται ότι οι ενέργειες της ΕΕ έχουν αντίκτυπο στην καθημερινή τους ζωή, συμπεριλαμβανομένου ενός πέμπτου (20%) το οποίο δηλώνει πως έχουν πολύ υψηλό αντίκτυπο. Επιπλέον, η μεγάλη πλειονότητα των Ευρωπαίων συμφωνεί ότι η χώρα τους, συνολικά, επωφελείται από την ένταξη στην ΕΕ (71%). Αυτά τα αποτελέσματα είναι σταθερά σε σύγκριση με το φθινόπωρο του 2023 και παραμένουν υψηλά σε ολόκληρη την ΕΕ. Για την Κύπρο, το ποσοστό των πολιτών που θεωρούν ότι οι ενέργειες της ΕΕ έχουν αντίκτυπο στην καθημερινή τους ζωή κυμαίνεται στο 84%, ενώ το 68% των ερωτηθέντων στην Κύπρο υποστηρίζει πως η χώρα έχει ωφεληθεί συνολικά από την ένταξη στην ΕΕ.