63 χρόνια συμπληρώνονται από την 1η Οκτωβρίου του 1960 και την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας
Γυρνώντας τον χρόνο πίσω στα γεγονότα που προηγήθηκαν, ουσιαστικά, η περίοδος της Αγγλοκρατίας, έληξε τα μεσάνυχτα της 15ης προς τη 16η Αυγούστου του 1960 η Κύπρος έπαψε να αποτελεί βρετανική αποικία και έγινε ανεξάρτητη Δημοκρατία.
Στις 16 Αυγούστου ο τελευταίος Βρετανός κυβερνήτης Σερ Χιου Φουτ, σε επίσημη τελετή στη Βουλή των Αντιπροσώπων, παρέδωσε την εξουσία στον πρώτο Πρόεδρο της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ΄ και στον πρώτο της Αντιπρόεδρο Φαζίλ Κουτσιούκ, οι οποίοι είχαν αναδειχθεί στα ύπατα αξιώματα του κράτους στις πρώτες προεδρικές εκλογές, που διεξήχθησαν στις 13 Δεκεμβρίου 1959.
Έγινε παράλληλα υποστολή της Βρετανικής σημαίας από όλα τα δημόσια κτίρια.
Δείτε τι έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής ανακοινώνοντας την γένεση της Κυπριακής Δημοκρατίας την 16η Αυγούστου:
Γιατί γιορτάζεται την 1η Οκτωβρίου
Στις 11 Ιουλίου 1963 το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε να θεσπίσει ως επίσημη Ημέρα της Ανεξαρτησίας της Κύπρου την 1η Οκτωβρίου, ώστε η επέτειος να εορτάζεται με όλες τις τιμές και στην παρουσία διεθνών διπλωματικών σωμάτων, καθώς η 16η Αυγούστου συμπεριλαμβάνεται στην περίοδο των καλοκαιρινών διακοπών στη χώρα, περίοδος κατά την οποία οι ξένοι πρέσβεις απουσιάζουν στις χώρες τους.
Προηγήθηκαν σύντομες συνομιλίες μεταξύ του πρώτου Προέδρου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και του Αντιπροέδρου Φαζίλ Κιουτσούκ.
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ»
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΧΑΡΑΥΓΗ»
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΜΑΧΗ»
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «CYPRUS MAIL»
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»
Από τον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ, στα χρόνια ταραχών και το 1974
Η ανεξαρτησία της Κύπρου και η δημιουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν το αποτέλεσμα του ένοπλου αγώνα της ΕΟΚΑ που οδήγησε στις συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου.
Ο αγώνας της ΕΟΚΑ είχε ως στόχο την ένωση με την Ελλάδα, κάτι που δεν μπόρεσε να επιτευχθεί. Η ανεξαρτησία θεωρήθηκε από πολλούς Ελληνοκύπριους ως το πρώτο βήμα για την ένωση με την Ελλάδα, ενώ οι Τούρκοι θεωρούσαν πως θα μπορούσε να επιτευχθεί ο στόχος της διχοτόμησης.
Μόλις τρία χρόνια μετά η Κυπριακή Δημοκρατία μπήκε σε περιπέτειες με αφορμή τη προσπάθεια αλλαγής 13 σημείων του Συντάγματος από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Οι Τουρκοκύπριοι αποσύρθηκαν από τις κρατικές δομές και δημιούργησαν θύλακες, με τη Τουρκία να αναλαμβάνει καθοδηγητικό ρόλο μέσω του Ραούφ Ντενκτάς. Ο ματωμένος Δεκέμβρης του 1963 και οι συγκρούσεις του 1964 με αποκορύφωμα τους βομβαρδισμούς της τουρκικής αεροπορίας, οδήγησε στη μυστική αποστολή μιας ελληνικής μεραρχίας, η οποία εγκαταστάθηκε στη Κύπρο.
Τα χρόνια που ακολούθησαν αποτελούσαν ουσιαστικά τη κατάσταση νηνεμίας που προηγείται της καταιγίδας.
Το πραξικόπημα του 1967 στην Ελλάδα οδηγεί βήμα – βήμα στη καταστροφή. Σημειώνονται συγκρούσεις με τους Τουρκοκύπριους και αναβιώνει η ρητορική της ένωσης με την Ελλάδα. Η ελληνική μεραρχία αποσύρεται και ουσιαστικά ανοίγει ο δρόμος για εισβολή της Τουρκίας με τη πρώτη ευκαιρία. Την ευκαιρία αυτή την έδωσαν οι δραστηριότητες της ΕΟΚΑ Β’ υπό τον Γεώργιο Γρίβα που βρισκόταν μυστικά στη Κύπρο καθοδηγώντας τις προσπάθειες ανατροπής του Μακαρίου τον οποίο θεωρούσε εμπόδιο για την Ένωση.
Τον Ιούλιο του 1974 ή χούντα του Ιωαννίδη με το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου έδωσε στη Τουρκία το «πράσινο φως» για να εισβάλει στη Κύπρο, επικαλούμενη τις συνθήκες εγγυήσεως. Από κει και πέρα έως σήμερα τα πράγματα λίγο έχουν αλλάξει. Της εισβολής ακολούθησε η προσφυγοποίηση εκατοντάδων χιλιάδων Ελληνοκυπρίων, ο εποικισμός των κατεχομένων με Τούρκους και η ανακήρυξη του ψευδοκράτους τον Νοέμβριο του 1983, το οποίο έχει αναγνωριστεί μόνο από τη Τουρκία.
Από το 1974 έχουν διεξαχθεί δεκάδες κύκλοι διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού χωρίς αποτέλεσμα. Το 2004 για πρώτη φορά έγινε δημοψήφισμα επί ενός σχεδίου λύσης (Σχέδιο Ανάν), το οποίο ήταν προϊόν επιδιαιτησίας. Το αποτέλεσμα ήταν η απόρριψη από τους Ελληνοκύπριους και η υιοθέτηση από τους Τουρκοκύπριους.
Πηγή: Ψηφιακό αρχείο Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών / CyTimes