Ενώ η απόκτηση ενός παιδιού για κάποιους είναι το πιο εύκολο και φυσικό πράγμα στον κόσμο, πολλά ζευγάρια στην Κύπρο, αφού έχουν εξαντλήσει κάθε προσπάθεια για την απόκτηση ενός παιδιού με βιολογικό τρόπο, αναζητούν πλέον το «παιδί της καρδιάς τους».
Η επιθυμία αυτή, όμως, προμηνύει μια μεγάλη περιπέτεια, αρκετά ψυχοφθόρα, καθώς τα βρέφη που δίνονται για υιοθεσία στην Κύπρο είναι ελάχιστα. Έτσι, το κάθε ζευγάρι καλείται να ψάξει μόνο του για να βρει το παιδί του, καταφεύγοντας είτε σε διακρατικές υιοθεσίες, είτε στην επιλογή της παρένθετης μητέρας, είτε και σε άλλες μεθόδους. Βλέποντας τη λίστα των άτεκνων ζευγαριών να μεγαλώνει ακόμη περισσότερο, αρκετοί καταφεύγουν σε γειτονικές χώρες, με την ελπίδα να βρουν εκεί την ψυχή που θα δώσει σάρκα και οστά στο όνειρό τους να γίνουν γονείς. Όπως αναφέρουν πληροφορίες των ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΩΝ από το Γραφείο Ευημερίας ετήσια οι αιτήσεις για υιοθεσία είναι περισσότερες από τα διαθέσιμα παιδιά προς υιοθεσία.
Η νομοθεσία
Στην Κύπρο, σύμφωνα με τη νομοθεσία, αυτοί που επιθυμούν να υιοθετήσουν παιδί χωρίς να έχουν υπόψη τους κάποιο συγκεκριμένο, μπορούν να υποβάλουν αίτηση στο Γραφείο Ευημερίας της επαρχίας στην οποία διαμένουν.
Μέσα σε έξι μήνες περίπου, θα λάβουν αντίγραφο της έκθεσης που έχει ετοιμαστεί, η οποία αναφέρει κατά πόσον θεωρούνται πρόσωπα κατάλληλα για σκοπούς υιοθεσίας. Αν διαφωνούν με το περιεχόμενό της, μπορούν να αποταθούν με αίτηση στο δικαστήριο, το οποίο και αποφασίζει σχετικά. «Στις περιπτώσεις που τα πρόσωπα επιθυμούν να υιοθετήσουν συγκεκριμένο παιδί, τότε η διαδικασία έγκρισης της καταλληλότητάς ενός ζευγαριού απαιτεί ένα εύλογο χρονικό διάστημα (συνήθως 6-9 μήνες) επειδή περιλαμβάνει συγκεκριμένα στάδια ενημέρωσης, προετοιμασίας και αξιολόγησης ώστε: από τη μια οι αιτητές να διαμορφώσουν μια ενημερωμένη άποψη για την επιλογή τους να υιοθετήσουν και από την άλλη, οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, ως αρμόδια αρχή υιοθεσιών, να αξιολογήσουν την καταλληλότητα των αιτητών για σκοπούς υιοθεσίας με επίκεντρο τη διασφάλιση του συμφέροντος του προς υιοθεσία παιδιού», δηλώνει λειτουργός του τμήματος. Όπως αναφέρει, τα ζευγάρια μπορούν να εντοπίσουν παιδιά και ν’ αναλάβουν τη φροντίδα τους ως επιμελητές πριν υποβάλουν την αίτησή τους στο δικαστήριο.
Σημειώνεται, ωστόσο, ότι ο χρόνος εξεύρεσης παιδιού και έκδοσης τελικού διατάγματος υιοθεσίας κυμαίνεται αναλόγως και δεν μπορεί να καθοριστεί. Επειδή στην Κύπρο τα παιδιά που γεννιούνται και δίνονται για υιοθεσία είναι πολύ λίγα, τα περισσότερα ζευγάρια αποτείνονται στο εξωτερικό για υιοθεσία παιδιού και γίνονται πάντα μέσω των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας. Συγκεκριμένα, για να γίνει αποδεκτή μια αίτηση διακρατικής υιοθεσίας, θα πρέπει να συνοδεύεται, εκτός από την έκθεση καταλληλότητας του ζεύγους για υιοθεσία, και από έναν μεγάλο αριθμό εγγράφων (όπως π.χ. πιστοποιητικά γάμου, ποινικού μητρώου, υγείας, γέννησης, απολαβών, ακίνητης περιουσίας κ.ά.), αφού προηγουμένως μεταφραστούν και πιστοποιηθούν ως έγκυρα έγγραφα.
Αφού η αίτηση γίνει αποδεκτή, και υπάρχουν παιδιά διαθέσιμα για υιοθεσία – που δεν είναι απαραίτητο να είναι βρέφη – τότε συνεδριάζει μια ειδική επιτροπή η οποία προβαίνει στη διαδικασία του συνταιριάσματος του παιδιού που είναι διαθέσιμο για σκοπούς υιοθεσίας με το κατάλληλο ζευγάρι. Το στάδιο αυτό κρίνεται και το πιο σημαντικό και ουσιαστικά θεωρείται το πιο χρονοβόρο, αφού πρόκειται για τη σημαντικότερη απόφαση που λαμβάνεται και η οποία διασφαλίζει ότι η υιοθεσία θα είναι προς το καλύτερο συμφέρον του παιδιού.
Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας ενεργούν ως αρμόδια αρχή σε όλα τα στάδια της διαδικασίας της υιοθεσίας, από την υποβολή της αίτησης μέχρι και την ολοκλήρωσή της.