Η 4η Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου, καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου (UICC), που εκπροσωπεί 800 οργανώσεις σε 155 χώρες του κόσμου.
Με τη λέξη «καρκίνος» χαρακτηρίζουμε ένα σύμπλεγμα νόσων που σχετίζονται με τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό και την ανοργάνωτη ανάπτυξη προσβεβλημένων κυττάρων. Είναι πάντοτε μια μέρα βαθιάς περισυλλογής ως προς τα ζητήματα πρόληψης, έγκαιρης διάγνωσης και κατάλληλης θεραπείας. Και φυσικά για τους ανθρώπους που έχουν φύγει από την ζωή, νικημένοι από τη νόσο.
Δυστυχώς, εδώ και περίπου δύο χρόνια και λόγω της Πανδημίας, παρατηρήθηκε διεθνώς μία μείωση σ’ ό,τι αφορά τον αριθμό των πολιτών που προσήλθαν για εξετάσεις έγκαιρης διάγνωσης, ενώ επιστημονικές μελέτες επισήμαναν πως η καθυστέρηση που καταγράφηκε στην προσέλευση για εξέταση συμπτωματικών ασθενών, πιθανότατα θα έχει ως αποτέλεσμα στο επόμενο χρονικό διάστημα την αύξηση του ποσοστού διαγνώσεων καρκίνου.
Και είναι γεγονός – ορθά μάλιστα – ότι η πανδημία απασχόλησε το ενδιαφέρον Πολιτείας, Μ.Μ.Ε. και πολιτών και αποτέλεσε αναγκαστικά υγειονομική προτεραιότητα, όμως ο καρκίνος συνέχισε και συνεχίζει να αποτελεί ακόμα πιο συχνή και επικίνδυνη νόσο, γι αυτό δεν πρέπει να αποσυρθεί από το προσκήνιο του δημόσιου ενδιαφέροντος. Το αντίθετο θα έλεγε κανείς.
Το μήνυμα του Αντικαρκινικού Συνδέσμου Κύπρου
«Κλείνουμε το χάσμα στη φροντίδα του καρκίνου» είναι το φετινό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου η οποία έχει καθιερωθεί στις 4 Φεβρουαρίου. Σε ανακοίνωσή του, ο Αντικαρκινικός Σύνδεσμος Κύπρου χαιρετίζει το μήνυμα και τους στόχους της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου υπογραμμίζοντας ότι οι ανισότητες στην παροχή φροντίδας στους καρκινοπαθείς κοστίζουν ζωές. Ο μισός πληθυσμός του πλανήτη δεν έχει πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας και ειδικά, σήμερα, που καθημερινά παρατηρούνται ιατρικά άλματα στους τομείς της πρόληψης, έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας του καρκίνου είναι αδιανόητο να υπάρχουν άτομα που δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά λόγω της οικονομικής τους κατάστασης, του μορφωτικού τους επίπεδου, της χώρας στην οποία ζουν, του φύλου, του χρώματος, της ηλικίας, ή της θρησκείας τους.
«Όλοι έχουμε χρέος να εξαλείψουμε, ανά το παγκόσμιο, κάθε είδους ανισότητα στην παροχή φροντίδας προς τους καρκινοπαθείς συνανθρώπους μας. Με τη συμμετοχή μας σε διεθνή και ευρωπαϊκά σώματα υψώνουμε τη φωνή μας υπέρ όλων όσων μάχονται ενάντια στον καρκίνο και διεκδικούμε ίση πρόσβαση σε θεραπευτική αγωγή και ανακουφιστική φροντίδα ανεξάρτητα από την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση των ασθενών, το φύλο, την καταγωγή ή το θρήσκευμά τους» επεσήμανε ο Πρόεδρος του Αντικαρκινικού Συνδέσμου Κύπρου Δρ. Αδάμος Αδάμου.
Για 50 χρόνια ο Αντικαρκινικός Σύνδεσμος Κύπρου, στο πλαίσιο του φιλανθρωπικού του έργου, προσφέρει δωρεάν υπηρεσίες Ανακουφιστικής Φροντίδας σε όσους καρκινοπαθείς διαμένουν στην Κύπρο, χωρίς καμία εξαίρεση. Οι υπηρεσίες αυτές περιλαμβάνουν ενδονοσοκομειακή περίθαλψη ασθενών και παροχή υπηρεσιών σε εξωτερικούς ασθενείς στο Κέντρο Ανακουφιστικής Φροντίδας «Αροδαφνούσα» στη Λευκωσία, υπηρεσίες ημερήσιας νοσηλείας στο «Ευαγόρειο» Κέντρο Ανακουφιστικής Φροντίδας στη Λεμεσό, κατ’ οίκον νοσηλευτική φροντίδα ασθενών παγκύπρια και σε 24ωρη βάση στις επαρχίες Λευκωσίας και Λεμεσού, ψυχολογική, κοινωνική και πνευματική στήριξη ασθενών και μελών των οικογενειών τους, προγράμματα κοινωνικής συμμετοχής ασθενών, υπηρεσίες φυσιοθεραπείας και χειρισμού λεμφοιδήματος, αρωματοθεραπεία, όπως επίσης και καθημερινή μεταφορά ασθενών από τις πόλεις τους στα ογκολογικά κέντρα σε Λευκωσία και Λεμεσό.
Εξαρτάται από όλους μας
Ο καρκίνος δεν είναι μόνο ιατρικό, αλλά και κοινωνικό πρόβλημα. Χρειάζεται την ενεργητική συμμετοχή των πολιτών στον αντικαρκινικό αγώνα και τη χάραξη και πιστή εφαρμογή των κατάλληλων πολιτικών από το κράτος. Ο καρκίνος είναι ατομική, κοινωνική και κρατική ευθύνη. Οι εκπρόσωποι της επιστημονικής κοινότητας δε σταματούν να προτρέπουν το κοινό να δράσει και να εντάξει στην καθημερινότητά του τη σωματική άσκηση, να υιοθετήσει μία υγιεινή διατροφή, να διακόψει το κάπνισμα, να περιορίσει την κατανάλωση αλκοόλ και να εφαρμόζει αντηλιακή προστασία.
O καρκίνος αποτελεί την δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, σύμφωνα με τον ΠΟΥ
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο καρκίνος αποτελεί την δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως και εκτιμάται ότι ευθύνεται για 9,6 εκατομμύρια θανάτους το 2018. Σε όλο τον κόσμο, περίπου 1 στους 6 θανάτους οφείλεται στον καρκίνο.
Το 1/3 περίπου των θανάτων από καρκίνο, οφείλονται στους 5 κυριότερους συμπεριφορικούς και διατροφικούς κινδύνους: τον υψηλό δείκτη μάζας σώματος, τη χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, τη χρήση καπνού και τη χρήση οινοπνεύματος.
Οι λοιμώξεις που προκαλούν καρκίνο, όπως η ηπατίτιδα και ο ιός των θηλωμάτων του ανθρώπου (HPV), ευθύνονται για έως 25% των περιπτώσεων καρκίνου σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Η επίσκεψη στο γιατρό στο τελικό στάδιο και η έλλειψη πρόσβασης στη διάγνωση και τη θεραπεία αποτελούν συχνό φαινόμενο. Το 2017, μόνο το 26% των χωρών χαμηλού εισοδήματος ανέφεραν ότι στον δημόσιο τομέα διατίθενται γενικά παθολογοανατομικές υπηρεσίες. Πάνω από 90% των χωρών υψηλού εισοδήματος ανέφεραν ότι οι υπηρεσίες θεραπείας είναι διαθέσιμες σε σύγκριση με λιγότερο από 30% των χωρών χαμηλού εισοδήματος.
Το 70% περίπου των θανάτων από καρκίνο αφορά χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική στην πλειονότητα των καρκίνων. Μη έγκαιρη διάγνωση σημαίνει ότι οι ασθενείς διαγιγνώσκονται σε όψιμα στάδια της νόσου, όταν η θεραπεία ίασης μπορεί να μην αποτελεί πλέον επιλογή. Ορισμένοι από τους πιο συχνούς τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, ο καρκίνος του στόματος και ο καρκίνος του παχέος εντέρου έχουν υψηλά ποσοστά ίασης όταν ανιχνεύονται έγκαιρα και αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές.
Η Αναφορά της ΠτΒ
Αναφερόμενη στο θέμα, η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Αννίτα Δημητρίου ανέφερε ότι η Κύπρος καλείται και πρέπει να συμπορευθεί με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Καταπολέμησης του Καρκίνου, το οποίο θα λειτουργήσει παράλληλα με το πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη» για τον Καρκίνο για το οποίο έχουν ήδη διατεθεί €2 δις για τη χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων. Το Ευρωπαϊκό αυτό σχέδιο αποτελεί ορόσημο για την καταπολέμηση τόσο της ίδιας της ασθένειας όσο και του κοινωνικού, οικονομικού και ψυχολογικού αντικτύπου της στους πολίτες της ΕΕ, με τη στήριξη, μεταξύ άλλων, των ευάλωτων ομάδων και την εκπόνηση σχεδίων έκτακτης ανάγκης για τη φροντίδα των ασθενών σε περιπτώσεις μελλοντικών κρίσεων. Και αποκτά ιδιαίτερη σημασία σήμερα με τις τεράστιες καθυστερήσεις στη διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου συνεπεία της πανδημίας COVID-19 και την ανάγκη επικέντρωσης στις περιφερειακές ανισότητες όσον αφορά τις υποδομές και τις κοινωνικές ανισορροπίες που σχετίζονται με την απασχόληση και το φύλο και που καθιστούν τον καρκίνο μια ιδιαίτερα άνιση νόσο.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων στηρίζει κάθε συντονισμένη προσπάθεια προς υλοποίηση οδικού χάρτη με δείκτες επιδόσεων, ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα και συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σχέδιο για την Καταπολέμηση του Καρκίνου.