fbpx

Oταν άνοιξαν οι Κερκόπορτες

47 χρόνια πριν η Δημοκρατία στην Κύπρο μπήκε προσωρινά σε γύψο ενώ λόγω των εχθροπραξιών η Τουρκία βρήκε την ευκαιρία να εισβάλει στη χώρα μας με αποτελέσματα καταστροφικά. Αποτελέσματα τα οποία μέχρι και σήμερα βλέπουμε στον Πενταδάκτυλο…

Το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 στην Κύπρο πραγματοποιήθηκε από την Εθνική Φρουρά της Κύπρου, την ΕΛΔΥΚ και την ΕΟΚΑ Β΄, κατ’ εντολή της Χούντας των Συνταγματαρχών, με σκοπό την ανατροπή του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπου Μακάριου Γ’ και με πρόφαση την επίτευξη της ένωσης με την Ελλάδα.

Η αρχή

Τον Μάρτιο του 1974, η Κυπριακή Υπηρεσία Πληροφοριών ανακάλυψε έγγραφα της ΕΟΚΑ Β’ τα οποία κατέγραφαν πλάνα για διενέργεια πραξικοπήματος υποβοηθούμενο από την Χούντα των Αθηνών.

Στις 2 Ιουλίου του 1974, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ΄, απαίτησε την παραίτηση των Ελλήνων αξιωματικών που ήταν μέλη της κυπριακής Εθνικής Φρουράς. η Χούντα των Αθηνών, διέταξε τότε πραξικόπημα, για ανατροπή του Μακαρίου.

Στις 15 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε το πραξικόπημα. Μονάδες της Εθνικής Φρουράς βομβάρδισαν το προεδρικό, το οποίο υπερασπίστηκαν δυνάμεις της Αστυνομίας, ονομαζόμενες Εφεδρικό. Πρόεδρος της νέας Κυβέρνησης τοποθετήθηκε ο Νίκος Σαμψών ο οποίος ανακήρυξε την “Ελληνική Δημοκρατία της Κύπρου”.

Η Τουρκία, αντιλαμβανόμενη ότι το συγκεκριμένο πραξικόπημα στόχευε στην ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα δια της βίας, βρήκε την ευκαιρία που έψαχνε και εισέβαλε στο βόρειο τμήμα του νησιού με πρόφαση να προστατέψει την τουρκική κοινότητα καθώς και τα εθνικά της συμφέροντα.

Το πραξικόπημα στέφθηκε από αποτυχία και ο Σαμψών δεν παρέμεινε στην εξουσία παρά μόνο για διάστημα εννέα ημερών από τις 15 ως τις 23 Ιουλίου, 3 μέρες μετά την εισβολή της Τουρκίας. Την ίδια μέρα, κατέρρευσε και το στρατιωτικό καθεστώς στην Αθήνα.

Τα γεγονότα

Στις 08:15, δύο ισχυρές φάλαγγες αρμάτων εξήλθαν στο οδικό δίκτυο, η μία από το στρατόπεδο Κοκκινοτριμυθιάς, που αποτελούταν από όλα τα άρματα της Κυπριακής Εθνοφρουράς, περίπου 35 ρωσικής προέλευσης τύπου Τ-34, και με δύναμη 300 ανδρών, με κύριο σκοπό την εξουδετέρωση της Προεδρικής Φρουράς, (δύναμη 150 ανδρών), δίπλα στο Προεδρικό Μέγαρο και η δεύτερη φάλαγγα από το στρατόπεδο Καποτά (Παλλουριώτισσα) με κάποια λίγα άρματα βρετανικής προέλευσης τύπου ΜΗ και 20 οχήματα που μετέφεραν μονάδα ΛΟΚ (32 ΜΚ και ένα λόχο της 31 ΜΚ) περίπου 300 ανδρών με σκοπό την εξουδετέρωση του αστυνομικού Εφεδρικού Σώματος που έδρευε περίπου 1 χλμ. μακρύτερα του Προεδρικού Μεγάρου. Στη συνέχεια οι δύο φάλαγγες θα συνέκλιναν και περικυκλώνοντας θα πυρπολούσαν κανονιοβολώντας το Μέγαρο της Προεδρίας. Τελικά οι δυνάμεις που έλαβαν μέρος ήταν η 31η και η 33η μοίρες καταδρομών, η ίλη αρμάτων της 21ης επιλαρχίας μέσων αρμάτων και της 23ης επιλαρχίας αναγνώρισης , 2 τάγματα πεζικού από την Κερύνεια και 2 λόχοι της ΕΛΔΥΚ. Διοικητής των αρμάτων της 21ης ήταν ο επίλαρχος Κορκόντζελος, της 23ης ο αντισυνταγματάρχης Λαμπρινός, ενώ των καταδρομών ο ταγματάρχης Δαμασκηνός.

Ο Μακάριος φθάνοντας στο γραφείο του περί τις 08:15 δέχθηκε μια σχολική αντιπροσωπεία από την Αίγυπτο που τον ανέμενε. Τη στιγμή της προσφώνησης εκ μέρους του συνοδού καθηγητή από χειρογράφου, ακούστηκαν υπόκωφοι κανονιοβολισμοί. Ο Μακάριος καθησυχάζοντας τον καθηγητή τον παρότρυνε να συνεχίσει. Όταν και πάλι ακούστηκαν δυνατότεροι οι κανονιοβολισμοί που προέρχονταν από το στρατόπεδο του Εφεδρικού Σώματος, που υπερασπιζόταν ο ταγματάρχης Πανταζής και όλοι έδειχναν ανήσυχοι, ο Μακάριος επανέλαβε ατάραχος “συνέχισε παιδί μου”. Τη στιγμή όμως εκείνη εισόρμησαν στην αίθουσα υποδοχής ο υπασπιστής του Μακαρίου με τον διοικητή της Προεδρικής Φρουράς, προειδοποιώντας τον για την επίθεση και παροτρύνοντάς τον να φύγει.

Στα λίγα λεπτά που ακολούθησαν ο Μακάριος με πολιτική περιβολή και φέροντας τραγιάσκα οδηγείται από τους συνοδούς του στην πίσω έξοδο ασφαλείας του μεγάρου, που παραμένει αφύλακτη και μέσα από ένα ξεροπόταμο φθάνει σε δημόσιο δρόμο. Τα δε παιδιά είχαν φυγαδευτεί από την κυρία είσοδο του κτιρίου.

Την κρίσιμη στιγμή εκείνη και ενώ πίσω του βάλλεται και πυρπολείται το προεδρικό μέγαρο, φθάνει απόσπασμα του Εφεδρικού που σπεύδει να προστατέψει τον Μακάριο. Τελικά αστυνομικό όχημα ακολουθώντας αγροτικούς δρόμους μεταφέρει τον Πρόεδρο με ασφάλεια σε ένα μοναστήρι, στο Τρόοδος. Εκεί ο Πρόεδρος ακούει τον ραδιοφωνικό σταθμό της Λευκωσίας, που ήδη είχε περιέλθει στους πραξικοπηματίες, να επαναλαμβάνει το θάνατό του.

Στις 11:00 ο ταξίαρχος Γεωργίτσης ενημερώνει τον ομόβαθμό του Ιωαννίδη στον ειδικό θάλαμο επιχειρήσεων του τότε Πενταγώνου (στην Αθήνα), που παρακολουθεί την εξέλιξη μαζί με τους αρχηγούς των Όπλων ότι η επιχείρηση τελείωσε με επιτυχία. Μία ώρα αργότερα ενημερώνεται για τη διαφυγή του Μακάριου.

Στις 13:00 ο Μακάριος, ακολουθώντας άλλη διαδρομή, κατήλθε από το Τρόοδος και φέροντας ράσα κατευθύνθηκε στην Πάφο, όπου και εισερχόμενος στον εκεί καθεδρικό ναό, απηύθυνε διάγγελμα διαψεύδοντας την είδηση του θανάτου του:

«Ελληνικέ κυπριακέ λαέ, Γνώριμη είναι η φωνή που ακούεις. Γνωρίζεις ποίος σου ομιλεί. Είμαι ο Μακάριος. Είμαι εκείνος τον οποίον συ εξέλεξες διά να είναι ηγέτης σου. Δεν είμαι νεκρός, όπως η χούντα των Αθηνών και οι εδώ εκπρόσωποί της θα ήθελαν. Είμαι ζωντανός. Και είμαι μαζί σου, συναγωνιστής και σημαιοφόρος εις τον κοινόν αγώνα».

Στις 15:00 οι πραξικοπηματίες στη Κύπρο, μη έχοντας πιθανώς γνωστά τα τεκταινόμενα στη Πάφο, δεδομένου ότι είχαν διακοπεί οι τηλεφωνικές συνδέσεις, παραβλέποντας τον εκ του συντάγματος νόμιμο διάδοχο στη θέση του προέδρου που ήταν ο τότε πρόεδρος της κυπριακής Βουλής των Αντιπροσώπων Γλαύκος Κληρίδης, επιλέγουν τον δημοσιογράφο και βουλευτή τότε Νικόλαο Σαμψών. Λίγη ώρα μετά, ο Ν. Σαμψών ορκίζεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κύπρου, εκφωνεί και το διάγγελμα επί την ανάληψη των καθηκόντων του κηρύσσοντας στρατιωτικό νόμο, χωρίς όμως να προβεί σε διάλυση της Βουλής, ή σε δίωξη πολιτικών προσώπων.

Στη τελετή ορκωμοσίας του χοροστάτησε ο καθαιρεθείς πριν ένα χρόνο, επίσκοπος Γεννάδιος (πρώην Πάφου), ο οποίος και ορίστηκε Αρχιεπίσκοπος Κύπρου. Σημειώνεται ότι ο επίσκοπος Γεννάδιος μαζί με τους επισκόπους Ανθέμιο, (πρώην Κιτίου) και Κυπριανό, (πρώην Κερύνειας), είχαν προκαλέσει Εκκλησιαστικό πραξικόπημα το 1973, τους οποίους στη συνέχεια καθαίρεσε ο Μακάριος προκαλώντας Μείζονα Σύνοδο, στην οποία αν και προσκλήθηκαν η Εκκλησία της Ελλάδος και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, δεν παρευρέθησαν.

Το ίδιο απόγευμα φαινόταν ότι το πραξικόπημα είχε τελικά επικρατήσει με απολογισμό 91 νεκρούς και 250 τραυματίες.

Λίγες μέρες, όμως, αργότερα οι Κερκόπορτες άνοιγαν και ο χειρότερος εφιάλτης μας θα γινόταν πραγματικότητα…

Ροή Ειδήσεων

Α. Κεττής: Η ψήφος σου είναι η δύναμη σου στην Ευρώπη

Στις 9 Ιουνίου 2024 θα διεξαχθούν οι ευρωπαϊκές εκλογές...

Στην Κύπρο η Πρόεδρος του ΕΚ Ρομπέρτα Μέτσολα για το σχέδιο «Αμάλθεια»

Την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα θα συνοδεύσει...

Πως η κλιματική αλλαγή επιβραδύνει την περιστροφή της Γης και αλλάζει την ώρα

Το λιώσιμο των πολικών πάγων λόγω της παγκόσμιας θέρμανσης...

Σκόνη και θερμή αέρια μάζα

Θερμή αέρια μάζα επηρεάζει την περιοχή, σύμφωνα με τη...

Δημοφιλή

Οι… στιγμές του Λοίζου κόντρα στην Σερβία! (ΦΩΤΟΣ)

Ο Λοίζος Λοίζου ήταν βασικός στο παιχνίδι της Εθνικής...

ΜΠΑΣΚΕΤ: Βγαίνει το ζευγάρι του τελικού κυπέλλου!

Την Κυριακή 24 Μαρτίου θα βγει το ζευγάρι του...

«Καρφί» Καλάθη για Ιτούδη!

Μέρα με τη… νύχτα είναι η Φενέρμπαχτσε μετά την αλλαγή προπονητή,...

Αυτή είναι η απόδειξη Τιμούρ, ότι δεν υπάρχει πρόβλημα φυσικής κατάστασης! (ΠΙΝΑΚΑΣ)

Ο Τιμούρ Κετσπάγια μετά την μέτρια -έως και κακή-...

«Καταγράφονται αυτά που είπαμε για τον Αναστασίου…» (ΒΙΝΤΕΟ)

To γεγονός πως ειπώθηκαν σωστά λόγια για τον Γιάννη...

Πως η ηλικία αποτυπώνει την ευτυχία των Κυπρίων

Μικτή εικόνα ως προς την αίσθηση ευτυχίας ανά περιοχές του κόσμου και ανά ηλικία αποτυπώνει η Διεθνής Έκθεση Ευτυχίας 2024, η οποία συντάσσεται από ειδικούς...

Θύμα Σχολικού Εκφοβισμού 1 στους 4 μαθητές

Το “Hope for Children”, τιμώντας την Παγκόσμια Hμέρα κατά του Σχολικού Εκφοβισμού αναφέρεται σε έρευνα που διενεργείται στο πλαίσιο της εν εξελίξει Εθνικής Στρατηγικής...

Θα βελτιωθεί η οικονομική ανάπτυξη; Τι λένε οι CEOs στην Κύπρο

Πιο αισιόδοξοι για την οικονομική ανάπτυξη σε σχέση με πέρσι εμφανίζονται οι CEOs στην Κύπρο, σύμφωνα με τα ευρήματα της 13ης έρευνάς της PwC για...

Έρευνα: «Το όνομα μου είναι αλκοόλ»

«Το όνομα μου είναι αλκοόλ» είναι ο τίτλος της έρευνας σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ που πραγματοποιούν ο Σύνδεσμος Ασθενών Ήπατος και Φίλων Κύπρου...

Πλησιάζουμε στην ανακοίνωση ότι δεν είμαστε μόνοι στο σύμπαν

Ιδιαίτερης σημασίας χαρακτήρισε στο ΚΥΠΕ ο Πρόεδρος του Κυπριακού Οργανισμού Εξερεύνησης Διαστήματος (CSEO) Γιώργος Δανός, την είδηση ότι στα δείγματα του αστεροειδή Μπένου ανακαλύφθηκαν...

Τα 5 πράγματα που σπαταλούν τον χρόνο μας καθημερινά

Ο χρόνος είναι ίσως ένας από τους πιο περιορισμένους πόρους μας. Υπάρχουν πολλά πράγματα στη ζωή που μπορούμε να κάνουμε περισσότερα, να αγοράσουμε περισσότερα...