Η θεατρική ομάδα Θέατρο ERGO, παρουσιάζει την Πανελλήνια Πρώτη του έργου «Η τελευταία απολογία ενός πεθαμένου που ’σφαξε τρεις και οκτώ λάβωσε ακόμα» του Βαγγέλη Γέττου, σε σκηνοθεσία Λέανδρου Ταλιώτη και τον Αλέξανδρο Παρίση επί σκηνής.
Μόνο για 6 παραστάσεις.
Πρεμιέρα: Artos Foundation, Σάββατο 22 Μαΐου 2021, 8.00 μ.μ.
Παραστάσεις: 23, 24, 29, 30, 31 Μαΐου, 8.00 μ.μ.
O Νίκος Κοεμτζής, ο άνθρωπος ο οποίος το βράδυ των αποκριών του 1973 σκοτώνει τρεις αστυνομικούς και τραυματίζει οκτώ πολίτες για μια ”παραγγελιά”, στο κέντρο διασκέδασης ‘’Νεράιδα της Αθήνας’’, επιστρέφει για μία μόνο ώρα από την χώρα των νεκρών. Ζητά από το κοινό να του δώσει μια τελευταία ευκαιρία για να παρουσιάσει από τη δική του πλευρά, τα γεγονότα που συντάραξαν την ελληνική κοινωνία αλλά και την πορεία που τον οδήγησε προς αυτά.
Ο Κοεμτζής μέσα από τις υπόγειες διαδρομές της ζωής του, αναδεικνύεται σε έναν αντιήρωα που επιζητά την εξιλέωση που δεν κέρδισε, παρά τα 23 χρόνια φυλακής. Γνωρίζει όμως ότι κάτι τέτοιο εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την απόφαση του κοινού που αντιμετωπίζει κατά πρόσωπο.
Ο πρωτότυπος μονόλογος του Βαγγέλη Γέττου στηρίχθηκε, μεταξύ άλλων, σε έρευνα της δικογραφίας της υπόθεσης Κοεμτζή που εξασφάλισε από τα Γενικά Αρχεία της Ελληνικής Δημοκρατίας. Σημειώνεται ότι η υπόθεση Κοεμτζή ανεβαίνει για πρώτη φορά στη σκηνή σε Ελλάδα και Κύπρο.
Η σκηνοθεσία του Λέανδρου Ταλιώτη επικεντρώνεται στο «εδώ και τώρα» τη συνάντησης του Κοεμτζή με το κοινό και πυροδοτεί έναν καταιγιστικό μηχανισμό δράσης και αντίδρασης.
Η ερμηνεία του Αλέξανδρου Παρίση καθιστά οικουμενικής σημασίας τα ερωτήματα που θέτει ο Κοεμτζής στον εαυτό του, στο κοινό και την κοινωνία.
Μιλώντας στους ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ο κος Γέττος αναφέρεται στο σκεπτικό πίσω από την απόφασή του να προχωρήσει στη συγγραφή του θεατρικού.
«Η συγκεκριμένη ιστορία με ακολουθεί από τα παιδικά μου χρόνια, είναι μια ιστορία την οποία μου είχε πει ο πατέρας μου όταν ήμουν ακόμα έφηβος, το σκηνικό αυτό του μακελειού που υποτίθεται ότι έγινε – ή έτσι έμεινε τελοσπάντων – για μια παραγγελιά. Είναι ένας πάρα πολύ απλοϊκός τρόπος να ειδωθεί, να αντιμετωπιστεί και να επεξεργαστούμε το γεγονός που έγινε το 1973, όπως και γενικά κάθε έγκλημα το οποίο τα ΜΜΕ το αντιμετωπίζουν ως ένα απλό γεγονός χωρίς ν’ αναζητούν κοινωνιολογικά εγκληματολογικά ή οικονομικά αίτια», επισημαίνει, εξηγώντας πως «ως νομικός έχω την άποψη ότι κάθε έγκλημα έχει μια αιτία και μια ανθρώπινη ιστορία από πίσω».
Στη συνέχεια ο κος Γέττος σημειώνει «κάποια στιγμή έτυχε ν’ ακούσω σε μια κασέτα που είχε ο πατέρας μου πολύ παλιά το «Μακρύ Ζεϊμπέκικο για τον Νίκο» που είχε γράψει ο Σαββόπουλος το 1979 για τον Κοεμτζή. Αργότερα πηγαίνοντας στην Αθήνα να σπουδάσω είδα τον Κοεμτζή στο Μοναστηράκι όπου πούλαγε τα βιβλία του μετά την αποφυλάκισή του, διάβασα το βιογραφικό του βιβλίο, οπότε αυτή η ιστορία που με είχε στοιχειώσει σαν έφηβο είχε αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά βλέποντας πια και τον ίδιο τον άνθρωπο».
Παράλληλα αναφέρεται στην κινηματογραφική ταινία Τζοκερ με τον Γιόακιν Φίνιξ, που βλέποντας την και βγαίνοντας από την αίθουσα «μου καρφώθηκε στο μυαλό η εικόνα του Νίκου Κοεμτζή, ο οποίος ήταν ένας άνθρωπος του οποίου η οικογένεια είχε περάσει πολλές ταπεινώσεις, ο πατέρας του πέρασε εξορίες φυλακές ξυλοδαρμούς, έζησε τραγικά παιδιά χρόνια, δεν έγινε ποτέ αποδεκτός από την οικογένειά του ούτε από τον ευρύτερο περίγυρό του και συνεχώς πιεζόταν να ενταχθεί στο περιθώριο, όπως και έγινε, μέχρι το βράδυ εκείνο που έφθασε στη δολοφονία των τριών αστυνομικών και τον τραυματισμό οκτώ πολιτών μέσα στο κέντρο, που στο μυαλό μου είναι σαν μια επίγεια κόλαση ή καλύτερα ένα δαντικό καθαρτήριο, μεταξύ παραδείσου και κόλασης, εκεί που γίνεται η διαλογή των καλών και των κακών.
Ο Κοεμτζής δεν ξέρω αν ήταν καλός ή κακός, αυτό μπορεί να το κρίνει ο καθένας και ο θεατής που θα έρθει ακολουθώντας τη ζωή του, ξέρω όμως ότι αποτέλεσε ένα αναλώσιμο προϊόν μέσα στον μηχανισμό και στα γρανάζια ενός καταπιεστικού καθεστώτος όπως το μετεμφυλιακό κράτος».
Ο κος Γέττος ταυτόχρονα υπογραμμίζει πως επικεντρώθηκε κυρίως στη δικογραφία «γιατί ήθελα να στρέψω το βλέμμα μου στο “γιατί” αυτού του εγκλήματος, που μέσα στους σκοπούς μου είναι ν’ απασχολήσει τους θεατες και αν το πετυχω θα νιώθω πολύ χαρούμενος με την απάντηση που δίνει ο καθένας», προσθέτοντας πως ο Κοεμτζής – Αλέξανδρος Παρίσης θέτει ερωτήματα στο κοινό με πολύ έντονο τρόπο κάποιες φορές και απαιτεί απαντήσεις. Επιπρόσθετα, αναφέρει πως έχει δημιουργήσει και φανταστικές σκηνές που θα μπορούσαν να έχουν συμβεί. «Μια από αυτές είναι η αποστροφή του μέσα στον μονόλογο που λέει ότι “μου βάλαν και το Ευαγγέλιο και τον Χριστό από πάνω μου σαν να ήθελαν να μου δείξουν τι έκανα λες και από μόνος μου δεν ήξερα.
Σκοπός μου είναι αυτό το έργο να προκαλέσει το ερώτημα όχι της ατομικής αλλά της κοινωνικής συγχώρεσης. Το “γιατί” του εγκλήματος πρέπει να καταλήξει σε κάποια συμπεράσματα: πώς αντιμετωπίζουμε το έγκλημα, πώς αντιμετωπίζουμε ανθρώπους που δεν έχουν τις ευκαιρίες που έχουμε εμείς που δεν εγκληματίσαμε, ποιά είναι αυτή η λεπτή γραμμή ανάμεσα στην κανονικότητα και στην εκτροπή η οποία είναι πάρα πολύ λεπτή. Για εκείνη την 1 ώρα που επιστρέφει ο Κοεμτζής, ας σταματήσουμε για λίγο να θεωρούμε τους εαυτούς μας “κανονικούς”, πρότυπο άντρα η γυναίκας καλό επαγγελματία ηθικό πολίτη. Όχι ότι δ ο καθένας δεν θέτει και δεν υπηρετεί τα δικά του ηθικά δεδομένα αλλά να ξαναδούμε πόσο κανονική είναι τελικά αυτή τη “κανονική” μας ταυτότητα και πόσο απέχει, μέσα στην πανδημία, από την τρέλα. Εξακολουθούμε να είμαστε κανονικοί άνθρωποι και κανονικοί πολίτες μετά από ένα χρόνο αποκοπής από τα αγαπημένα μας πρόσωπα; Συνεχίζουμε να είμαστε κανονικοί άνθρωποι και κανονικοι πολίτες όταν πεθαίνει κάποιος συγγενής μας και δεν μπορούμε να τον αποχαιρετήσουμε; Οπότε η «κανονικότητα» και η «τρέλα» είναι δύο έννοιες που αλλάζουν ανά πάσα στιγμή. Στόχος μου είναι να προκαλέσω έναν αναστοχασμό στους θεατές», εξηγεί.
Όπως ο ίδιος αναφέρει είναι ο πρώτος του ατόφιος μονόλογος, «η πρώτη φορά που δίνω ένα κείμενο σ’ έναν ηθοποιό και σ’ έναν σκηνοθέτη μ’ αυτόν τον τρόπο. Το θεωρώ μεγάλη μου τύχη και μεγάλη μου τιμή το ότι δέχτηκε ο Αλέξανδρος Παρίσης ν’ αποδώσει τον μονόλογο. Ο ίδιος στη συνέχεια μου πρότεινε τον Λέανδρο Ταλιώτη, Λέανδρο Ταλιώτη, ένα σκηνοθέτη του οποίου τη δουλειά εκτιμώ πάρα πολύ». Μάλιστα, ο κος Γέττος αποκαλύπτει ότι και οι δύο αυτοί άνθρωποι έχουν…«ψύχωση» με την ιστορία του Κοεμτζή. « Άρα και οι τρεις μας έχουμε μια κοινή αναφορά όσον αφορά το θεατρικό. Ο Αλέξανδρος Παρίσης όταν πήγαινε στην δραματική σχολή στο Μοναστηράκι, έβλεπε τον Κοεμτζή και κάποιες φορές είχανε μιλήσει κιόλας. Ο ,δε, Λέανδρος Ταλιώτης του μίλησε κανονικά για πολλή ώρα και όπως μου επεσήμανε ο Αλέξανδρος είναι ο μόνος που μπορεί ν’ αντιληφθεί και ν’ αποδώσει τη γλώσσα αυτή, το υπόβαθρο αυτό, τα συναισθήματα που έχει αυτός ο μονόλογος με τις δικές του αναφορές και εμπειρία».