Συνέντευξη σχετικά με το έργο «Δράσεις για Αντιμετώπιση της εξάπλωσης της νόσου του κορωνοϊού COVID-19» με την κ. Λία Δημητρίου – Προϊστάμενη Μονάδας Αγορών και Προμηθειών
Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ)
- Η πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής CRII και τα κονδύλια που απορρόφησε η Κύπρος, έχουν ακυρώσει τον προ-covid προγραμματισμό των έργων του Υπουργείου σας;
Ο Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ) σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας δεν διαφοροποίησε τον προ–covid προγραμματισμό του στη διεκπεραίωση έργων ή αγορών από τα κονδύλια που απορρόφησε η Κύπρος μέσω του Ευρωπαϊκού προγράμματος. Αντιθέτως, μέσω της σημαντικής αυτής βοήθειας, χρησιμοποιήθηκαν για την αγορά όλων των αναγκαίων αναλωσίμων για την εύρυθμη λειτουργία των Νοσηλευτηρίων, την αγορά ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού υψηλών προδιαγραφών και την οργάνωση των αναπτυξιακών έργων τα οποία θα αναβαθμίσουν τον ΟΚΥπΥ και την παροχή υπηρεσιών φροντίδας υγείας στον Κύπριο πολίτη.
- Πως αξιολογείτε την δυναμική των Νοσηλευτηρίων (έμψυχου υλικού και εξοπλισμού) της Κυπριακής Δημοκρατίας, κατά την πανδημία, και εν μέσω της μεγαλύτερης υγειονομικής κρίσης που (ακόμα) βρισκόμαστε? Υπάρχει σχέδιο μετά την συγκεκριμένη εμπειρία να αυξηθούν τα νοσηλευτήρια ή έστω να αναβαθμιστούν σε κάποια τμήματα τους, ή η ετοιμότητα τους ήταν πολύ ικανοποιητική και η Κύπρος έδειξε ότι δεν έχει καμία ανάγκη στον εν λόγω τομέα;
Το Υπουργείο Υγείας ανέκαθεν είχε πλάνο διαχείρισης κρίσεων, αλλά και ο ΟΚΥπΥ μπόρεσε να ανταπεξέλθει και να διαχειριστεί με επιτυχία την κρίση. Μέσω ενός δυναμικού συστήματος αγορών, με άμεση εξασφάλιση αναλωσίμων και εξοπλισμού για τη διαχείριση της πανδημίας, καθώς επίσης ενός πλάνου διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, έδωσε την κατάλληλη δυναμική στα Νοσηλευτήρια για να ανταποκριθούν επάξια στις προκλήσεις που δημιουργήθηκαν. Το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με τον ΟΚΥπΥ, με τη δημιουργία του Νοσοκομείου Αναφοράς (Γενικό Νοσοκομείο Αμμοχώστου) αλλά και με την προσαρμογή των Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας σε όλα τα Νοσηλευτήρια βάσει των αναγκών και των κρουσμάτων που υπήρχαν, διαχειρίστηκε πλήρως την κατάσταση με την δημιουργία κλινών αλλά και στελέχωσης αυτών των μονάδων με έμψυχο δυναμικό. Επιπλέον η εξασφάλιση ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, όπως οι αναπνευστήρες νέας γενιάς, καθώς και τα συστήματα παρακολούθησης ζωτικών σημείων των ασθενών, αναβάθμισαν της Μονάδες Εντατικής Θεραπείας & Αυξημένης Φροντίδας προκειμένου να αντιμετωπίσουν παρόμοιες καταστάσεις στο μέλλον. Η Κύπρος απέδειξε την ετοιμότητά της στην διαχείριση της πρωτόγνωρης υγειονομικής κρίσης και βάσει της πείρας που αποκόμισε θα είναι σε θέση να χειριστεί και μελλοντικές καταστάσεις.
- Δίνει την δυνατότητα στο Υπουργείο σας, η πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής CRII να ζητήσει περεταίρω κονδύλι για πιθανή αγορά ενός δεύτερου συστήματος παρακολούθησης ζωτικών λειτουργιών με οθόνες καθώς και φορητούς αναπνευστήρες Flight F60 για τη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας, πιθανά για το Γενικό Νοσοκομείο Πάφου? Καθώς επίσης και για οτιδήποτε άλλο περεταίρω θεωρείται σημαντικό, π.χ. μοριακά τεστ συμβατικής μεθόδου κλπ.
Ο ΟΚΥπΥ ακολουθώντας το πλάνο και τον προγραμματισμό του με την αρωγή του Υπουργείου Υγείας, βάσει και του εγκεκριμένου προϋπολογισμού του, προβαίνει συνεχώς σε αγορές ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού και έχει εξοπλίσει κατάλληλα, τόσο και το Γενικό Νοσοκομείο Πάφου, όσο και τα υπόλοιπα Νοσηλευτήρια για την αντιμετώπιση παρόμοιων καταστάσεων. Με την αγορά 32 αναπνευστήρων νέας γενιάς και την κατάλληλη αναπροσαρμογή στη διανομή τους στις διάφορες Μονάδες/Κλινικές βάσει χρήσης και ανάγκης, αλλά και με τον προγραμματισμό σταδιακών αγορών σε οθόνες και συστήματα παρακολούθησης ασθενών, θεωρούμε ότι υπάρχει επάρκεια στους εν λόγω εξοπλισμούς. Ως οι φορείς της Δημόσιας Υγείας παρακολουθούμε συνεχώς τις εξελίξεις και τις ανάγκες και πράττουμε το καταλληλότερο για την διασφάλιση της υγείας κάθε πολίτη της Κύπρου μας.
- Η πανδημία του Covid-19 έχει αλλάξει καθόλου τον τρόπο σκέψης και διαχείρισης της διοίκησης και των διοικητικών ενός τόσο σημαντικού υπουργείου, όπως είναι το Υπουργείο Υγείας; Και αν ναι; Τι αφήνει πίσω της η πανδημία σε σχέση με ετοιμότητα, οργάνωση, εξοπλισμό και γενικότερα διαχείριση κρίσεων στον τομέα υγείας;
Σίγουρα η διαxείριση της πανδημία COVID-19 εμπλούτισε την εμπειρία τόσο του Υπουργείου Υγείας όσο και του ΟΚΥπΥ σε τέτοια θέματα. Με την έναρξη της πανδημίας και οι δύο φορείς έπρεπε να αντιμετωπίσουν άμεσα και αποτελεσματικά τις ανάγκες σε αναλώσιμα Ατομικού Προστατευτικού Εξοπλισμού, σε σημαντικό ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό για παροχή φροντίδας υγείας σε ασθενείς με COVID-19 όπως οι αναπνευστήρες και σε μοριακά τεστ ανίχνευσης του ιού. Για αυτό το λόγο οι αρμόδιοι Λειτουργοί με την καθοδήγηση των ανωτέρων τους έπρεπε να δράσουν άμεσα βρίσκοντας εναλλακτικές λύσεις, υπερσκελίζοντας τα εμπόδια εφοδιασμού της Κύπρου ως μικρό νησί. Η δημιουργία αποθήκης στην Κίνα και η διευθέτηση πτήσεων μέσω δωρεών απέδειξε την ετοιμότητα και την οργάνωση της χώρας μας προκειμένου να μην υπάρξει η παραμικρή έλλειψη, σε μια πρωτοφανή αυξημένη ζήτηση αναλωσίμων και εξοπλισμού. Επιπλέον έπρεπε να οργανωθούν οι κατάλληλες Μονάδες/ Δομές με τον ορθό αριθμό κλινών και την κατάλληλη στελέχωση, προκειμένου να παρέχουν την κατάλληλη φροντίδα υγείας στους ασθενείς. Δημιουργήθηκαν Ειδικές Επιχειρησιακές Ομάδες στελεχωμένες από τη Διεύθυνση, Διοικητικούς Λειτουργούς, Ιατρούς και Νοσηλευτές για τον κατάλληλο συντονισμό. Με την πάροδο της πανδημίας το Υπουργείο Υγείας αλλά και ο Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας βγαίνουν σοφότεροι και πιο έμπειροι έχοντας ήδη αποκομίσει επιπλέον γνώσεις όσο αφορά στην οργάνωση και στη διαχείριση τέτοιων κρίσεων, έχοντας και σαν παρακαταθήκη όλες τις λύσεις που εξευρέθηκαν στα διάφορα προβλήματα καθ’ όλη τη διάρκεια αυτού του αγώνα κατά του COVID-19.
- Πως ήταν η συνεργασία εντός υπουργείου μεταξύ των διάφορων διευθύνσεων όπως π.χ. ΔΑΠ, ΜΑΠ, Φαρμακοποιών και ΜΑΠ ΟΚΥπΥ;
Η ολοκλήρωση αυτών των αγορών μέσω νενομισμένων διαδικασιών καθώς επίσης και η εξασφάλιση των απαιτούμενων αναλωσίμων, φαρμάκων και εξοπλισμού απαιτούσε οργάνωση και συντονισμό μεταξύ της Διεύθυνσης Αγορών και Προμηθειών του Υπουργείου Υγείας, τόσο του Τομέα Αναλωσίμων και Εξοπλισμού όσο και του Τομέα Φαρμάκων, μαζί με τη Μονάδα Αγορών και Προμηθειών του ΟΚΥπΥ. Υπήρχε αγαστή συνεργασία, επαγγελματισμός και συναδελφικότητα που διασφάλισαν την ομαλή, γρήγορη και αποτελεσματική διεκπεραίωση των αγορών και την επίτευξη του κοινού στόχου της αντιμετώπισης της πανδημίας με τον κατάλληλο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό και φάρμακα και της διασφάλισης της προστασίας του προσωπικού μέσω του ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού με γνώμονα τα πρωτόκολλα προστασίας κατά της πανδημίας που συστάθηκαν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και από το ECDC.
- Πως κρίνετε την γενικότερη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης από το Υπουργείο Υγείας της Κυπριακής Δημοκρατίας, την τελευταία κρίσιμη διετία, και πως προβλέπετε το εγγύς μέλλον σε σχέση με την πανδημία;
Η πανδημία COVID-19 και η διαχείρισή της αποτέλεσε μια σημαντική πρόκληση τόσο για το Υπουργείο Υγείας όσο και για τον ΟΚΥπΥ, οι οποίοι αποτέλεσαν τους βασικούς πυλώνες αντιμετώπισης και κατ’ επέκταση ελαχιστοποίησης των συνεπειών στην υγεία των πολιτών, στο σύστημα υγείας αλλά και στην οικονομία της χώρας. Οι εθνικές προσπάθειες για τον έλεγχο της εξάπλωσης του ιού διαφάνηκαν αποτελεσματικές. Οι σωστές στρατηγικές επιλογές και αξιοποίηση στο μέγιστο δυνατό βαθμό των μέτρων που έχουν θεσπιστεί από την κυβέρνηση, περιόρισαν τόσο τη διασπορά του ιού στην κοινότητα, όσο και τη θνησιμότητα από τον ιό. Παράλληλα, εξασφάλισαν επάρκεια σε ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, σε αναλώσιμα Ατομικού Προστατευτικού Εξοπλισμού καθώς επίσης και αναλώσιμα διεκπεραίωσης μοριακών εξετάσεων COVID-19. Η πείρα που διαθέτουμε πλέον μετά την τελευταία διετία σε θέματα στρατηγικής και λειτουργίας των Νοσηλευτηρίων για διαχείριση παρόμοιων συνθηκών, εφόσον βγήκαμε νικητές μέσα από ένα δύσκολο αγώνα με συνεχείς δυσκολίες και προβλήματα, με το προσωπικό να υπερβαίνει εαυτό δουλεύοντας ασταμάτητα για την επίτευξη του κοινού στόχου, θεωρούμε πως μας καθιστά ικανότερους στο εγγύς μέλλον στην αντιμετώπιση τέτοιων συνθηκών. Όλα αυτά τα μέτρα έχουν εξασφαλίσει ένα επίπεδο «κανονικής» ζωής, και με βασική προϋπόθεση την ύπαρξη ενός ισχυρού Εθνικού Συστήματος Υγείας η Κύπρος μπορεί να επιστρέψει σταδιακά στην κανονικότητα. Με την ορθή πρόληψη, την ετοιμότητα και την αντίδραση που αποκομίσαμε σε πανδημίες μπορούμε να αντιμετωπίσουμε επιτυχώς οποιαδήποτε εξέλιξη.