Εναν χρόνο μετά το ξέσπασμα της Πανδημίας του κορονοϊού στην Κύπρο, τόσο η χώρα μας όσο και όλες ανεξαιρέτως της Ευρωπαϊκής Ενωσης βρίσκονται σε ένα ακόμη κρίσιμο σταυροδρόμι: αυτό των εμβολίων. Εκεί που παίζεται τώρα το μεγάλο παιχνίδι.
Η Πανδημία σαρώνει και η κατάσταση είναι οριακή. Η κατάσταση προκαλεί ακόμη μεγαλύτερο εκνευρισμό τους κόλπους των Ευρωπαίων αξιωματούχων. Κι αυτό γιατί η Μ. Βρετανία βρίσκεται εκτός ΕΕ. Την ίδια ώρα αίσθηση προκαλούν τα εξαιρετικά υψηλά ποσοστά και η ταχύτητα εμβολιασμού των πολιτών του Ισραήλ.
Το συμπέρασμα; Εκείνο που διαφαίνεται είναι ένας τεράστιος διπλωματικός πόλεμος σε επίπεδο κρατών, τα οποία στο όνομα και υπό την σκέπη της παγκόσμιας υγειονομικής προσφοράς, επιδίδονται σε άνευ προηγουμένου διαμάχες μέσω των φαρμακευτικών εταιρειών, αναλόγως της έδρας της καθεμιας. Θυμίζουμε ότι η φαρμακευτική εταιρεία Pfizer έχει έδρα την Νέα Υόρκη, η BioNTech την Γερμανία, η ΑstraZeneca την Μ. Βρετανία, ενώ η Sanofi την Γαλλία.
Είναι δεδομένο ότι οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις των εμβολίων από την Pfizer και την AstraZeneca έχουν προκαλέσει ανησυχία, αλλά και οργή στους κόλπους της ΕΕ. Που απαιτούν από τις φαρμακοβιομηχανίες να τηρήσουν τις συμφωνίες.
«Η Ευρώπη επένδυσε δισεκατομμύρια για να βοηθήσει να αναπτυχθούν τα πρώτα στον κόσμο εμβόλια για την Covid-19, να δημιουργήσει ένα πραγματικά παγκόσμιο κοινό αγαθό. Και τώρα οι εταιρείες πρέπει να ανταποκριθούν. Πρέπει να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους», δήλωσε σε έντονο ύφος η Πρόεδρος της Ευρωπαικής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάϊεν.
Λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση για τις παραδόσεις των εμβολίων της, η Astra Zeneca προανήγγειλε μείωση των εμβολίων της κατά 60% και πιο συγκεκριμένα από 80 εκατ. σε 31.
Το γεγονός προκάλεσε την οργή της Επιτρόπου Υγείας και Τροφίμων της ΕΕ Στέλλας Κυριακίδου, που έκανε λόγο για μη ικανοποιητικές απαντήσεις της ετιαρείας μέχρι στιγμής. «Η ΕΕ επιθυμεί να γνωρίζει επακριβώς πόσες δόσεις παρασκευάστηκαν από πού – από την Astra Zeneca μέχρι στιγμής και αν ή σε ποιον παραδόθηκαν», είχε σημειώσει νωρίτερα. Η εταιρεία έχει πάρει προκαταβολή άνω των 300 εκατ. ευρώ από την ΕΕ για την παρασκευή περίπου 300 εκατ. δόσεων εμβολίων. Το εμβόλιο αναμένεται να λάβει έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων την Παρασκευή. Κανείς δε γνωρίζει πόσες δόσεις ακριβώς παρασκευάστηκαν μέχρι στιγμής και πού πήγαν. Η θέση της εταιρείας πάντως εκφράζεται μέσω της επίσης ανακοίνωσής της ότι η ΕΕ καθυστέρησε να παραγγείλλει εμβόλια.
Η ΕΕ θέτει θέμα ενημέρωσης για τις εξαγωγές εμβολίων από το έδαφός της προς τρίτες χώρες. Αυτομάτως, το ζήτημα ερμηνεύεται ως θέμα περιορισμού στις εξαγωγές, εάν οι εταιρείες δεν τηρήσουν τα συμφωνηθέντα. Κι αυτό μάλιστα είναι μια θέση, την οποία υποστηρίζει σθεναρά και η Γερμανία.
Αίσθηση προκάλεσαν την ίδια ώρα οι αποκαλύψεις Ευρωπαίων αξιωματούχων στο πρακτορείο Reuters, οι οποίοι ανέφεραν σε ερωτήσεις τους προς την AstraZeneca αν θα μπορούσαν να καλύψουν ανάγκες της ΕΕ μέσω εμβολίων που προορίζονταν για την Μ. Βρετανία. Η εταιρεία φέρεται να προσφέρθηκε να επισπεύσει τις παραδόσεις, αλλά όχι να αυξήσει τις δόσεις. Μάλιστα οι αρμόδιοι Βρετανοί υπουργοί δεν κρύβουν την δυσαρέσκειά τους για το θέμα αυτό, λέγοντας ότι δεν θα πρέπει να ακολουθηθεί μια πολιτική εμβολιαστικού εθνικισμού.
Την ίδια ώρα το ήδη τεταμένο κλίμα έρχονται να επισκιάσουν γερμανικά δημοσιεύματα τα οποία κάνουν λόγο για αποτελεσματικότητα μόλις 8% του εμβολίου της AstraZeneca στις ηλικίες άνω των 65%. Εύλογα, θα συμπεράνει κανείς, αφού η AstraZeneca αποτελεί ανταγωνίστρια εταιρεία του εμβολίου της Pfizer-BioNTech και η δεύτερη – BioNTech εδρεύει στην Γερμανία.
Ενταση επικρατεί ανάμεσα στην ΕΕ και την Pfizer, στην οποία η Ιταλία έχει αποστείλει εξώδικη προειδοποίηση ζητώντας της να τηρήσει τις συμβατικές της υποχρεώσεις, ενώ η Σουηδία αναστέλλει τις πληρωμές της προς την Pfizer. Κι αυτό γιατι η συμφωνία περιλαμβάνει 5 δόσεις σε κάθε φιαλίδιο και η εταιρεία χρεώνει 6.
Σημειώνεται ότι το εμβόλιο της AstraZeneca είναι πιο φθηνό από αυτό της Pfizer, ενώ οι συνθήκες διατήρησής του είναι πολύ πιο εφικτές, κάτι που φυσικά και δεν περνά απαρατήρητο ούτε από τους ίδιους σε ό,τι αφορά της διαπραγματεύσεις που κάνουν με την ΕΕ, ούτε βεβαίως και στις τάξεις των ίδιων των Ευρωπαίων.
Mετά την Γερμανία και την Αγγλία, στον «χορό» μπαίνει και η Γαλλία, η οποία μέσω της Sanofi, ανακοίνωσε ότι θα βοηθήσει την κοινοπραξία Pfizer/BioNTech παράγοντας περισσότερες από 100 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου για την Covid-19 που έχουν αναπτύξει οι ανταγωνιστές της, μέχρι τα τέλη του έτους.
Η μάχη θα συνεχιστεί. Και σίγουρα όχι με το αζημίωτο. Το μόνο που εύχονται όλοι είναι οι πολίτες να βγουν κερδισμένοι σε ό,τι αφορά πρωτίστως τα ζητήματα της υγείας, καθώς αν μη τι άλλο αυτή η Πανδημία «γονάτισε» όχι μόνο την Ευρώπη, αλλά ολόκληρο τον πλανήτη.