Το 2004, μερικές μέρες προτού η Κύπρος καταστεί πλήρες μέλος της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έλαβε απόφαση για Πρόγραμμα Οικονομικής Βοήθειας προς την τουρκοκυπριακή (τ/κ) κοινότητα με σκοπό την διευκόλυνση των διαπραγματεύσεων για λύση, στη βάση ενός επανενωμένου κράτους εντός της ΕΕ. Αυτό το πλαίσιο οικονομικής στήριξης προϋποθέτει φυσικά την ανταπόκριση του εκάστοτε «τουρκοκύπριου ηγέτη» στις συνομιλίες προς ένα επανενωμένο κράτος εντός της ΕΕ, κάτι που σήμερα δεν υπάρχει. Ο εκάστοτε επικεφαλής του κατοχικού καθεστώτος αναδεικνύεται μέσω μιας παράνομης εκλογικής διαδικασίας και κατά παράδοξον τρόπον θεωρείται ο «τουρκοκύπριος ηγέτης» και εκπρόσωπος της τουρκοκυπριακής κοινότητας ως σύνολο. Ωστόσο, ο Τατάρ, ο οποίος επιβλήθηκε στην τ/κ κοινότητα κατόπιν πρωτόγνωρων παρεμβάσεων της Τουρκίας και ιδιαίτερα της οργανωμένης στήριξης των παράνομων Τούρκων εποίκων στα κατεχόμενα (έλαβε μόνο 28% των τουρκοκυπρίων), έχει ανατρέψει τη συμφωνημένη βάση των συνομιλιών για ένα επανενωμένο κράτος εντός της ΕΕ, το οποίο αποτελεί ουσιαστικά προϋπόθεση για παροχή της οικονομικής βοήθειας από την ΕΕ.
Πάντως, υπήρχαν ισχυρές φωνές στα κατεχόμενα που αναδείκνυαν τα πιο πάνω, αλλά … κόπασαν όταν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης υπήρξε ο πρώτος επικεφαλής κράτους που συγχάρηκε τον Τατάρ ως «νέο τουρκοκύπριο ηγέτη»! Μετά από αυτό, προς τι να διαμαρτύρεται κάποιος στα κατεχόμενα; Και με πόση αξιοπιστία να πείσουμε στην ΕΕ;
Εάν ο Τατάρ εκπροσωπεί την τ/κ κοινότητα, η απαίτηση του για κυριαρχική ισότητα και δύο κράτη παραβιάζουν το πλαίσιο οικονομικής στήριξης από την ΕΕ προς την τ/κ κοινότητα. Εάν δεν εκπροσωπεί την τ/κ κοινότητα, τότε είναι εγκάθετος της Τουρκίας και όχι «ο τουρκοκύπριος ηγέτης». Εν πάση περιπτώσει, η ανατροπή της βάσης των συνομιλιών για επανενωμένο κράτος εντός της ΕΕ, η οποία αποτελεί ουσιαστικά προϋπόθεση για την οικονομική στήριξη προς τους τ/κ, είναι μια πραγματικότητα. Προς τούτο έθεσα στην ΕΕ θέμα επανεξέτασης και αναδιαμόρφωσης του Προγράμματος, με στόχο την επαναφορά των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό στη βάση σεβασμού των αποφάσεων και ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας και του ΟΗΕ, και ενδυνάμωσή τους για ένα επανενωμένο κράτος εντός της ΕΕ.
Αξιοσημείωτο ότι τα οφέλη της ΕΕ μέσω της Κυπριακής Δημοκρατίας προς τα κατεχόμενα είναι σημαντικά. Κυριότερο πλεονέκτημα είναι το ευρωπαϊκό διαβατήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται π.χ. δικαίωμα διακίνησης, εγκατάστασης, εργασίας και επιχειρηματικότητας σε όλη την ΕΕ κ.ά. Επιπρόσθετα, παρέχεται οικονομική βοήθεια από την ΕΕ -με τις εισφορές των Ελληνοκυπρίων και την συναίνεση της Κυπριακής Κυβέρνησης- η οποία περιλαμβάνει στήριξη για υποδομές, για συμμόρφωση με το κοινοτικό κεκτημένο, για την Επιτροπή Αγνοουμένων, την ανακαίνιση μνημείων, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, υποτροφίες σε μαθητές/φοιτητές κ.ά. Λόγω της στρέβλωσης στην ενημέρωση που το κατοχικό καθεστώς επιβάλλει, ελάχιστοι στα κατεχόμενα γνωρίζουν αυτές τις πραγματικότητες.
Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο