Αγαπητέ κύριε Ιωάννου,
Ο πολιτισμός «πέθανε» κι όχι γιατί σταμάτησαν οι τέχνες…
Της Έλλης Αυξεντίου
Θυμάμαι για πρώτη φορά σας συνάντησα, το Νοέμβριο του 2019, σε μία επίσκεψη σας – έλεγχο, στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Τότε όλοι νομίζαμε πως όλα κυλούσαν ομαλά. Ούτε εσείς μα ούτε κι εμείς είχαμε, φανταστεί το τσουνάμι που θα ακολουθούσε και τελικά βρεθήκαμε στη μέση του κυκεώνα. Αυτό ήταν και το πρώτο λάθος. Πάντα υπάρχει ο παράγοντας, απρόοπτο , αναπάντεχο όπου έρχεται και μας ανατρέπει τα πάντα όλα.
Παράλληλη εκείνη τη ρόδινη εποχή, που στην Ουχάν, της μακρινής μας Κίνας, μετρούσαν κρούσματα της νέα νόσου Covid 19, οι δικοί μας, οι προσωπικοί γιατροί «μετρούσαν» ασθενείς, οι οποίοι μετατράπηκαν σε αριθμούς. Ο κάθε προσωπικός γιατρός, χρεώθηκε πλειάδα ασθενών, ο τραπεζικός του λογαριασμός αυξήθηκε κατά πολλάκις, ο ίδιος μετατράπηκε σε γραμματέα, δίνοντας, παραπεμπτικά, γράφοντας εξετάσεις, κλπ, κλπ…
Το Μάρτιο του 2020, η μικρή Κύπρος, πρωτογνωρίστηκε με τον άγνωστο κι αόρατο εχθρό. Με ένα σύστημα υγείας φτωχό κι απόλυτα μπερδεμένο. Το χειρότερο απ’ όλα, είναι ότι ο ιός εισέβαλε πρώτα στα νοσηλευτήρια, τα οποία όπως αποδείχτηκε δεν είχαν και καμιά προστασία. Κι οι άνθρωποι, με χρόνιες παθήσεις, φυσικά βρέθηκαν στο έλεος τους.
«Μένουμε σπίτι», κι οι πρώτοι που έμειναν στο σπίτι τους, ήταν οι χρυσοπληρωμένοι γιατροί του ΓΕΣΥ και δεν φτάνει αυτό, δε σήκωναν και τα τηλέφωνα τους σύμφωνα με τις μαρτυρίες του κόσμου. Κι έτσι άρχισαν να διακόπτονται θεραπείες, να γίνονται κατοίκον νοσηλείες, με τον οικείο του ασθενή, να πρωταγωνιστεί στο ρόλο του γιατρού, του νοσοκόμου…
Και κάπως έτσι φτάνουμε στο καλοκαίρι… Με το ΓΕΣΥ, το οποίο δημιουργήθηκε από τον προκάτοχο σας και εξελίχθηκε από εσάς, να μπαίνει στη δεύτερη φάση και να εντάσσονται τα νοσηλευτήρια, χωρίς όμως να δει πρώτα τις ήδη υπάρχουσες αδυναμίες. Για παράδειγμα; Είναι δυνατόν ποτέ ένας γιατρός, να μπορεί να εξετάσει 2.000 άτομα; Και στο τέλος της μέρας, αναρωτιέμαι, υπάρχει έστω ένας προσωπικός γιατρός που να έχει εξετάσει ασθενή του, πλην εξαιρέσεων; Υπάρχει ένας άνθρωπος, που με το παραπεμπτικό, που το εκδόθηκε από τον προσωπικό του ιατρό, να βρήκε άμεσα ραντεβού, και να έχει βρει άμεση λύση στο πρόβλημα υγείας, που αντιμετωπίζει/ αντιμετώπιζε; Κι επαναλαμβάνω πλην εξαιρέσεων.. Μήπως θέλετε να θυμηθούμε, την έλλειψη φαρμάκων;
Παρ’ όλα αυτά, εν μέσω πανδημίας, (επήλθε χαλάρωση των μέτρων μεν οφείλαμε όμως να είχαμε προετοιμαστεί και θωρακιστεί σωστά για το δεύτερο κύμα δε, άποψη μου ) περάσαμε στη δεύτερη φάση του ΓΕΣΥ. Και τότε άρχισαν οι επεμβάσεις να γίνονται must, της «μοδός» δηλαδή. Οι νοσοκόμες, που εξακολουθούν να παραμένουν με τον ίδιο μισθό, κι αποτελούν φύλακα άγγελο, για κάθε νοσηλευόμενο, να τρέχουν πανικόβλητες να εξυπηρετήσουν τον κάθε ασθενή, που βρίσκεται σε θαλάμους. Την ίδια στιγμή, οι ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, άρχισαν να βγαίνουν δειλά – δειλά, από τα σπίτια τους και να προσπαθούν, να επέλθουν στην «κανονικότητα τους». Πράγμα βέβαια δύσκολο, αφού για τους πλείστους η κατάσταση της υγείας τους, επιδεινώθηκε…
Φθινόπωρο 2020: η πολύπαθη και πολυτάραχη, νήσος, συναντιέται και πάλι με το δεύτερο κύμα πανδημίας. Θέλαμε να πιστεύουμε ότι αφού έχουμε ήδη γνωριστεί, έχουμε διορθώσει, τις ήδη υπάρχουσες αδυναμίες μας ότι δεν θα υποφέρουν άλλο οι ασθενείς με τις χρόνιες παθήσεις, θα συνεχίσουν τις θεραπείες τους, θα μπορούν να έχουν τον οικείο τους στο πλάι τους, βλέπετε υπάρχουν κι άνθρωποι που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν και μάλιστα το συναντάς, σε όλες τις ηλικίες, και σε πολλά σπίτια. Οι ασθένειες βλέπετε, δεν κάνουν διακρίσεις, όπως οι άνθρωποι.
Τότε θυμάμαι, σε συνέντευξη που είχα προσωπικά, με τον υπεύθυνο ιατρό του νοσοκομείου αναφοράς, Δρ Χρήστο Κυπρή, να κάνει έκκληση ότι λόγω της ραγδαίας, αύξησης των κρουσμάτων, υπήρχε φόβος ότι τα κρεβάτια δεν θα ήταν επαρκή. Μάλλον δεν ήμασταν προετοιμασμένοι. Εν τέλει, το νοσοκομείο αναφοράς, μετατράπηκε όλο σε νοσοκομείο αντιμετώπισης κατά του κορωνοιού. Είχαμε ξεχάσει, βέβαια να βρούμε εντατικολόγους, αφού στην Κύπρο δεν υπάρχουν πολλοί. Γιατρός ο οποίος γνωρίζω προσωπικά επιτάχθηκε πάμπολλες φορές και ταυτόχρονα, ο άνθρωπος εξυπηρετούσε και τους ασθενείς του. Ήταν ένας από τους ειδικούς ιατρούς, που στο πρώτο κύμα πανδημίας, δεν έμεινε στο σπίτι. Είναι μάλλον από τους λίγους που κατάφερε να κρατήσει τον όρκο του, προς τον Ιπποκράτη…
Και κάπως έτσι φτάνουμε στο δεύτερο ολικό lockdown, που ορθά πράξατε. Αν ζούσε ο αείμνηστος ψυχίατρος, Δρ Γιάγκος Μικελλίδης, θα σας έκανε το πορτραίτο του Κύπριου πολίτη.. Αν περάσει κανείς έξω, από συγκεκριμένα νοσηλευτήρια, τα οποία είναι εντεταγμένα στο ΓΕΣΥ, θα δει πόσοι άνθρωποι, έχουν υποβληθεί σε επέμβαση στα μάτια, ή ενδέχεται να υποβληθούν. Και κάπου φτάνεις σε σημείο να αναρωτιέσαι, άραγε να έχω κι εγώ πρόβλημα και να μην το γνωρίζω; Ξαφνικά η μισή Κύπρος, είναι με μειωμένη όραση; Ή μήπως, οι άνθρωποι μόνοι και αβοήθητοι, είναι θύμα εκμετάλλευσης, με στόχο την εκτόξευση τραπεζικών λογαριασμών; Λέω εγώ τώρα…
Και μέσα σε όλο αυτό το χάος, να ξέρεις δεν επιτρέπεται, να αρρωστήσεις, απόγευμα, βράδυ, ή Σουκού… Πιο γρήγορα θα γιατρευτείς (στην καλύτερη των περιπτώσεων) παρά να βρεις επείγοντα πλην του γενικού νοσοκομείου… Δεν υπάρχουν γιατροί. Οι άνθρωποι που κάποτε ορκίστηκαν, για να σώζουν ζωές, ψυχές, χωρίς εξαιρέσεις κι αριθμούς, σήμερα ξεκουράζονται… (πλούσια τα ελέη, βλέπετε)
Άνθρωποι, οι οποίοι νοσούν από χρόνιες παθήσεις και δεν αυτοεξυπηρετούνται, δεν έχουν την δύναμη να πατήσουν το κουδούνι, ή το σθένος να φωνάξουν για ένα ποτήρι νερό, μένουν μόνοι και διψασμένοι, αφού το νοσηλευτικό προσωπικό, καλείται να εξυπηρετήσει, και τους ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε επέμβαση, και τους νοσούντες και τα έκτακτα… Κι ο άνθρωπος σου, μένει στο έλεος του και διψασμένος , κύριε υπουργέ.. Και κάπου εκεί, αρχίζεις να παρακαλάς τον θεράπων ιατρό, αν βρεθεί σε αδιέξοδο, ο δικός σου, να υπογράψεις και να συνεχίσεις ανώδυνα στο σπίτι, για να τον αποχαιρετίσεις όπως του αξίζει και να μη φύγει μόνος, ως ένας ακόμη αριθμός, με τη νοσοκόμα να του κρατάει το χέρι… που η ίδια νοσοκόμα καλείται να κρατήσει το χέρι σε πολλούς ακόμα ασθενείς.. και ξέρετε κάτι το κάθετι στη ζωή ο άνθρωπος καλείται να το αντιμετωπίσει και να το πολεμήσει μόνος, δε θες όμως να είσαι μόνος… θες να νοιώθεις τουλάχιστον πως έχεις δίπλα σου, αυτούς που αγαπάς… και ξέρετε πιο είναι το χειρότερο, απ’ όλα, υπάρχουν άνθρωποι, που δεν γνωρίζουν τι εστί κορωνοιός, τι σημαίνει πανδημία κι όχι δεν είναι αρνητές… Είναι οι άνθρωποι που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν και δεν έχεις τη δυνατότητα να το κατανοήσουν. Σε αυτούς τους ανθρώπους, η μη επιτρεπτή είσοδος, προς ένα οικείο τους πρόσωπο, ακόμη και με μοριακό τεστ, σε ένα νοσηλευτήριο, ισούται, με τη μοναξιά και την εγκατάλειψη… Κάτι που σας εύχομαι να μην το βιώσετε ποτέ.. κι εκεί μπαίνεις στη θέση των ανθρώπων που παλεύουν , επίσης , μόνοι διασωληνωμένοι με τον κορωνοιό. Τι σκέπτονται; Τι νοιώθουν; Ξέρετε πόσο ψυχοφθόρο είναι, να είσαι «κρεμασμένος», πάνω από ένα τηλέφωνο και να περιμένεις να μάθεις, αν ζει ο δικός σου ή αν πέθανε; Αν άνοιξε τα μάτια του κι αν μίλησε;
Όλοι αναφερόμαστε στο τέλος του πολιτισμού… μόνο που ο πολιτισμός «πέθανε», από τη στιγμή που ο άνθρωπος φεύγει μόνος του σε ένα κρύο δωμάτιο, ενός νοσηλευτηρίου.. από τη στιγμή που η εξόδιος ακολουθία, η ταφή , άρχισε να μοιάζει Γολγοθάς, για τον οικείο ( μέσα σε τρεις μέρες, σημειώθηκαν, δύο περιπτώσεις, από ανθρώπους που δεν μπορούν ταφούν αφού δεν δίνονται πιστοποιητικά θανάτου).. Ο πολιτισμός έσβησε από τη στιγμή που ο οικείος αναγκάζεται να λάβει σκληρές αποφάσεις, για να μη φύγει ο άνθρωπος του μόνος… ο πολιτισμός πέθανε από τη στιγμή, που ο συγγενής καλείται να επιβεβαιώσει το θάνατο του αγαπημένου του, αναμένοντας για ώρες έναν ιατρό, με έναν καρδιογράφο να επιβεβαιώσει το τέλος, κρατώντας παράλληλα καθρέπτες τόσες ώρες, με την ελπίδα πως ίσως αυτοί θολώσουν… Ο πολιτισμός «πέθανε» από τη στιγμή, που ο άνθρωπος έγινε ένας ακόμη αριθμός. Ο πολιτισμός «πέθανε», από τη στιγμή που ακούς «πέθανε ο γέρος»… μόνο που οι ηλικιωμένοι είναι οι ρίζες μας.. κι εμείς μείναμε γυμνοί, την ίδια στιγμή που ο σκοταδισμός ορθώνεται και σβήνει και το τελευταίο φως, ενός ψεύτικου προβολέα, που κάποτε πιστεύαμε, πως αυτό, λεγότανε ζωή…
Ακριβώς γι αυτό… ενός λεπτού σιγή…