Τα κοινωνικά προβλήματα βαθαίνουν, πολλαπλασιάζονται και αγγίζουν τον κάθε έναν και την κάθε μία από μας. Οι ανησυχητικές διαστάσεις που λαμβάνει η βία κατά των γυναικών και των παιδιών, η έκταση της χρήσης ναρκωτικών, αλκοόλ και τσιγάρων στα παιδιά και τους έφηβους, η ανυπαρξία συστήματος προστασίας των ευάλωτων ομάδων, η μεταχείριση των ψυχικά ασθενών και ο κοινωνικός αποκλεισμός των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας, είναι μόνο μερικά από αυτά που αναδύονται καθημερινά στην επικαιρότητα.
Με ένα κράτος που δίνει προτεραιότητα στις οικονομικές και όχι στις κοινωνικές συνέπειες της πανδημίας, μεταφράζονται καθημερινά στα δελτία ειδήσεων με ανησυχητικά φαινόμενα σεξουαλικής βίας, οικογενειακές τραγωδίες και την αποτυχία των υπηρεσιών για προστασία ευάλωτων συνανθρώπων μας. Πέρα από το σύστημα διαχείρισης των κοινωνικών προβλημάτων, που σίγουρα επείγει η αναθεώρηση του, ας σταθούμε ιδιαίτερα στο θέμα της πρόληψης.
Το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι καιρός να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων, να αφουγκραστεί τις επείγουσες ανάγκες των παιδιών και των εφήβων και να αναλάβει τον ρόλο που του αναλογεί. Καταρχάς, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών πρέπει να ξεκινάει από μικρή ηλικία και να είναι προσαρμοσμένη σε κάθε στάδιο της ανάπτυξης. Ξεκινώντας στα μικρά παιδιά να εξηγούμε τι είναι τα «ανεπιθύμητα αγγίγματα», να δίνουμε τα εφόδια για να μπορούν να πουν όχι και να μαθαίνουν να μην κρατάνε «μυστικά» που τα τραυματίζουν. Έτσι τα θωρακίζουμε απέναντι στη σεξουαλική βία.
Το εκπαιδευτικό σύστημα θα πρέπει άμεσα και ουσιαστικά να δώσει στα παιδιά όλες τις γνώσεις και την ενδυνάμωση που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν προκλήσεις όπως το κάπνισμα, η χρήση αλκοόλ, η χρήση ναρκωτικών ουσιών, η οδική συμπεριφορά, ο εκφοβισμός (bullying), η βία από άτομα στο οικογενειακό τους περιβάλλον, οι κίνδυνοι και οι παγίδες του διαδικτύου. Όλα αυτά δεν αρκεί να γίνονται περιστασιακά στο μάθημα της Αγωγής Ζωής, ούτε είναι αρκετές κάποιες ετήσιες διαλέξεις τις οποίες τα παιδιά βλέπουν σαν «διάλειμμα» από το πρόγραμμα μαθημάτων τους.
Οφείλουμε να ενσωματώσουμε ολοκληρωμένα προγράμματα όπως γίνεται στο εξωτερικό, ώστε κάθε παιδί να εμπεδώνει θετικές συμπεριφορές και να μπορεί να αναγνωρίζει τις επικίνδυνες και επιβλαβείς. Όλες οι έρευνες που εστιάζουν στην πρόληψη δείχνουν τον θεμελιώδη ρόλο της παιδείας σε όλα τα ζητήματα που αφορούν κοινωνικές δεξιότητες και συμπεριφορές. Παρόλο που η οικογένεια διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε αυτόν τον τομέα, φαίνεται πως το σχολείο έχει καθοριστική σημασία. Αν θέλουμε να δούμε αλλαγές και πρόοδο στην κοινωνία μας θα πρέπει να ξεκινήσουμε από τα παιδιά. Στις ηλικίες που διαμορφώνονται οι συνειδήσεις και διαπλάθονται οι ηθικές αξίες, επιβάλλονται τα πρότυπα και καθιερώνονται στάσεις ζωής. Εκεί πρέπει η παιδεία να σταθεί στο ύψος της αποστολής της η οποία δεν περιορίζεται στο να γεμίζει τα κεφάλια των παιδιών με γνώσεις, αλλά τις καρδιές τους με νόημα και τις ψυχές τους με αρετές.
Στέλιος Γεωργίου
Υποψήφιος βουλευτής ΕΔΕΚ Λευκωσίας