Σε κεντρικό θέμα της σημερινής ενημέρωσης αναδεικνύει ο Guardian τη συζήτηση που φούντωσε ξανά για τα Γλυπτά του Παρθενώνα μετά την ακύρωση από τον πρωθυπουργό της Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ, της συνάντησής του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη μετά τις δηλώσεις του Έλληνα πρωθυπουργού στο BBC για τα γλυπτά.
Με τίτλο «πώς το ξέσπασμα του Ρίσι Σούνκ για τα Γλυπτά του Παρθενώνα μετατράπηκε σε μια ελληνική τραγωδία» η βρετανική εφημερίδα αναλύει τα επιμέρους στοιχεία της υπόθεσης την οποία ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε «ατυχές γεγονός» το πρωί της Τετάρτης.
«Περισσότερα από 200 χρόνια μετά τις πράξεις του λόρδου Έλγιν, υπάρχουν ακόμα αρκετοί στην Ελλάδα που θεωρούν βάρβαρους τους χειρισμούς της Βρετανίας για τη διαμάχη σχετικά με τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Αυτή την εβδομάδα το ερώτημα για το αν θα επιστρέψουν στην Αθήνα μετατράπηκε από μια ήσυχη διαπραγμάτευση ανάμεσα στο Βρετανικό Μουσείο και την ελληνική κυβέρνηση σε μια μεγάλη διπλωματική διαμάχη» ξεκινά την ανάλυσή του ο Guardian προσθέτοντας ότι την ώρα που η άρνηση Σούνακ για την επανένωση των Γλυπτών είναι αντίθετη με ό,τι πιστεύει η πλειοψηφία της βρετανικής κοινής γνώμης «ο Μητσοτάκης έχει ξεκάθαρα μαζί του όλη την Ελλάδα».
Η βρετανική εφημερίδα υπενθυμίζει ότι μετά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Όζμπορν, τον περασμένο Νοέμβριο οι συζητήσεις περιγράφηκαν «όχι μόνο ως βάσιμες αλλά και πολύ ενθουσιώδεις». «Αν και οι συζητήσεις ήταν σε αρχικό στάδιο, η εικόνα που σχηματίστηκε ήταν ότι ενισχυόταν η ιδεά επιστροφής στην Αθήνα των Γλυπτών του Παρθενώνα».
Όπως σημειώνεται στην ανάλυση «η επιστροφή των Γλυπτών θα ήταν αφορμή για εθνικούς εορτασμούς στην Ελλάδα». «Ενώ το Βρετανικό Μουσείο απαγορεύεται με νόμο της Βουλής να επιστρέφει μόνιμα τα Γλυπτά, θα μπορούσε να τα στείλει στο Μουσείο της Ακρόπολης υπό τη μορφή δανεισμού σε αντάλλαγμα για άλλες ελληνικές αρχαιότητες ως εχέγγυο της επιστροφής τους στη Βρετανία. Όλα αυτά θα μπορούσαν να συμβούν ανεξαρτήτως της άποψης της βρετανικής κυβέρνησης για το θέμα»
«Το αν όμως το Βρετανικό Μουσείο θα ήταν πρόθυμο να ρισκάρει την οργή της κυβέρνησης είναι άλλο ζήτημα» σημειώνεται στο δημοσίευμα καθώς «η αντίδραση Σούνακ υπονοεί ότι ενδεχομένως να υπάρχει ένα σημαντικό πολιτικό εμπόδιο που θα πρέπει να υπερκεραστεί». Επικαλούμενος, δε, την ανταποκρίτριά του στην Αθήνα, ο Guardian σημειώνει ότι οι Έλληνες νιώθουν προσβεβλημένοι και αισθάνονται ότι όλα οφείλονται σε εσωτερικά πολιτικά ζητήματα της Βρετανίας εκτιμώντας ότι δεν θα επηρεάσει (σ.σ. η ακύρωση της συνάντησης από τον Σούνακ) ένα ζήτημα εθνικής σημασίας».
Ο δεύτερος λόγος που έχει προκληθεί αντίδραση στην Ελλάδα είναι γιατί ένας σημαντικός σύμμαχος σνόμπαρε τον πρωθυπουργο της χώρας όταν σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη συνάντηση θα γινόταν συζήτηση για ευρύτερα θέματα όπως το μεταναστευτικό και ο πόλεμος στο Ισραήλ, προστίθεται στην ανάλυση.
Η βρετανική εφημερίδα καταγράφει και την οργή από τον ισχυρισμό της Ντάουνινγκ Στριτ ότι ο Μητσοτάκης είχε υποσχεθεί να μην κάνει δημόσιες δηλώσεις για το θέμα των Γλυπτών ισχυρισμός που δεν δικαιολογεί τέτοιον εκνευρισμό από πλευράς Σούνακ δεδομένου ότι οι δηλώσεις Μητσοτάκη στο BBC ήταν απολύτως σύμφωνες με τις πάγιες ελληνικές θέσεις. Όπως είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εργασίας, Άδωνις Γεωργιάδης, «μια τέτοια συμφωνία δεν θα μπορούσε να συμβεί με κανέναν Έλληνα πρωθυπουργό και ειδικά με τον Κυριάκο Μητσοτάκη»
Ήταν πάντα τόσο σημαντικό ζήτημα;
«Για τουλάχιστον τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες» απαντά ο Guardian υπενθυμίζοντας ότι η αρχή έγινε το 1983 επί Μελίνας Μερκούρη, με έγγραφα του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών που αποχαρακτηρίστηκαν να αναφέρουν για την τότε υπουργό Πολιτισμού ότι «έκλεψε τη δημνοσιότητα» και βρετανούς αξιωματούχους να λένε ότι «νίκησε στη διαφωνία αυτή με κατεβασμένα τα χέρια».
Τότε η Μελίνα Μερκούρη είχε πει στους Βρετανούς ότι «πρέπει να καταλάβετε τι σημαίνουν για την Ελλάδα τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Είναι η υπερηφάνια μας. Είναι οι θυσίες μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητας».
Η ιστορική ομιλία της Μελ. Μερκούρη για τα Γλυπτά του Παρθενώνα μπροστά στον Μπόρις Τζόνσον.
«Όταν η χώρα πάλευσε για την οικονομική της επιβίωση το θέμα φυσιολογικά έγινε δευτερεύων αλλά από τη στιγμή που ο Μητσοτάκης ανέλαβε την εξουσία πριν από πέντε χρόνια έχει ξεκινήσει μια μεγάλη διεθνής καμπάνια» προσθέτει η ανταποκρίτρια του Guardian στην Αθήνα.
Πόσο σημαντικό είναι για τον Μητσοτάκη;
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, σημειώνει ο Guardian, έχει περιγράψει ως «πάθος» την προσπάθεια επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα καθώς στην προεκλογική περίοδο είχε υποσχεθεί να αξιοποιήσει τη συγκυρία και να προχωρήσει με βάση την πρόοδο που είχε ήδη πετύχει.
Κατά την ανάλυση της βρετανικής εφημερίδας η προσβολή του Βρετανού πρωθυπουργού μπορεί να είναι ακόμα πιο σημαντική δεδομένου ότι ο Μητσοτάκης έχει περιγραφεί από Βρετανούς παράγοντας ως «ο Έλληνας Ρίσι Σούνακ: είναι ένας Αγγλόφιλος που εργάστηκε στον οικονομικό τομέα στο Λονδίνο, έχει σπουδάσει στις ΗΠΑ και είναι τεχνοκράτης». «Δεν θα περίμενε μια τέτοια αντιμετώπιση από κάποιον σαν τον Σούνακ» συμπληρώνει η ανταποκρίτρια του Guardian από την Αθήνα.
Θα αλλάξει η μοίρα των Γλυπτών του Παρθενώνα;
Μολονότι η αντίθεση της βρετανικής κυβέρνησης θα κάνει πιο περίπλοκες της διαπραγμάτευσης, δεν αποτελεί ένα απόλυτο εμπόδιο στο να υπάρξει πρόοδος στο θέμα. Και οι Εργατικοί έχουν πει οτι είναι ανοιχτοί σε συμφωνία δανεισμού αν έρθουν στην εξουσία με τον Κιρ Στάρμερ να συναντάται με τον Μητσοτάκη πριν την ακύρωση της συνάντησης του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Ρίσι Σούνακ.
Η ελληνική στρατηγική, κατά τον Guardian, είναι να κινείται με προσοχή και να μην πυροδοτήσει το εθνικιστικό αίσθημα που ορισμένες φορές καταλαμβάνει τους Συντηρητικούς για θέματα που έχουν να κάνουν με αγάλματα και αρχαιότητες. «Ο Μητσοτάκης έχει πει ότι είναι άνδρας με υπομονή. Δεν φαίνεται ότι θα υπάρξει νομική πρωτοβουλία κατά της επιστροφής των Γλυτών μια επιλογή που υπήρχε στο τραπέζι μέχρι το 2015. Δεν θέλουν να υπάρξει πλήγμα στις ευρύτερες σχέσεις των δύο χωρών» προστίθεται στην ανάλυση.
«Αν τα Γλυπτά του Παρθενώνα επιστρέψουν κάποια στιγμή στην Ελλάδα υπάρχει μια θέση γι’ αυτά στο μουσείο δίπλα στην Ακρόπολη. Είναι ένα μοναδικό μουσείο γεμάτο με φως, ένα κατάλληλο μέρος για να φιλοξενηθούν και να εκτεθούν. Αν συμβεί, παρόλα όσα συνέβησαν, τότε όλοι θα το δουν ως μια τρομερά μεγαλόψυχη χειρονομία» καταλήγει στην ανάλυσή του ο Guardian.