Στα υπό κρίση γεγονότα των τελευταίων ημερών σε Χλώρακα και Λεμεσό “το δικαίωμα του συνέρχεσθαι ειρηνικώς φόρεσε την «κουκούλα» της βίας, παραβιάζοντας δικαιώματα τρίτων προσώπων σε σχέση με τη σωματική τους ακεραιότητα, αλλά και την πρόκληση υλικών ζημιών σε περιουσίες τους”, αναφέρει σε τοποθέτησή της η Μαρία Στυλιανού Λοττίδη, Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ως Εθνική Αρχή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (NHRI).
Καλεί επίσης την ηγεσία της Αστυνομίας όπως κατά τη διερεύνηση των αδικημάτων που έλαβαν χώρα, λάβει υπόψη το ρατσιστικό κίνητρο.
Στη μακροσκελή τοποθέτησή της η Επίτροπος αναφέρει ότι αυτές οι πράξεις από μόνες τους “έδιναν το «δικαίωμα» στις Αρχές να παρέμβουν σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου και την αρχή της αναλογικότητας, με βάσει τα περιστατικά που ήταν ενώπιον τους, ούτως ώστε είτε να αποτρέψουν τη βία και τις συνέπειες που είχε αυτή στους αποδέκτες της, είτε να την καταστείλουν με τα επιτρεπόμενα νόμιμα και ανάλογα μέτρα”.
Σύμφωνα με την Επίτροπο Λοττίδη, η “απουσία άμεσης παρέμβασης «βοήθησε» τους διαδηλωτές να παραβιάσουν δικαιώματα τρίτων, διαπράττοντας αξιόποινες πράξεις και αυτό από μόνο του θα ήταν αρκετό για τη διεξαγωγή έρευνας, συλλογής μαρτυρικού υλικού και σύλληψης των δραστών, με στόχο την προσαγωγή τους ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου”.
Αναφέρει ότι οι πράξεις των δραστών μαρτυρούν όχι μόνο απλά αδικήματα κατά της σωματικής ακεραιότητας και της περιουσίας τρίτων προσώπων “αλλά εγκλήματα μίσους καθότι όταν οι αξιόποινες πράξεις στρέφονται κατά συγκεκριμένης ομάδας προσώπων με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, τότε το κίνητρο είναι ρατσιστικό, απόρροια της καλλιέργειας έχθρας ή μίσους”.
Στην τοποθέτησή της αναφέρει ότι είναι απαραίτητη ανάγκη για περαιτέρω ευαισθητοποίηση των πολιτών αλλά και η εκπαίδευση των λειτουργών πρώτης γραμμής, ώστε να αναγνωρίζουν και να αντιμετωπίζουν τέτοια αδικήματα, ως εγκλήματα μίσους τα οποία επισύρουν βαρύτερη ποινή, προς αποτροπή παρόμοιων πράξεων από αλλά πρόσωπα και αποφυγή του μιμητισμού.
“Αναμένεται λοιπόν από τον Αρχηγό της Αστυνομίας του οποίου αποστέλλω την παρούσα τοποθέτηση ως Αρμόδια Αρχή, όπως κατά τη διερεύνηση των αδικημάτων που έλαβαν χώρα, λάβει υπόψη το ρατσιστικό κίνητρο που είχε στόχο ομάδα ανθρώπων με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και τα εξετάσει με βάσει τα συστατικά στοιχεία των εγκλημάτων μίσους”, αναφέρει.
Σύμφωνα με την Επίτροπο, “η γυναίκα από το Βιετνάμ δεν ήταν ο εχθρός, εχθρός είναι η αδράνεια, ο φόβος και η φτώχεια που την έσυρε στη χώρα μας και κατακλύζει τους λαούς προς όφελος των «μεγάλων»”.
Στην τοποθέτησή της η Επίτροπος αναφέρεται λεπτομερώς στο άρθρο του Συντάγματος για το δικαίωμα του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και στο ότι “το δικαίωμα της ειρηνικής συνάθροισης δεν μπορεί να περιοριστεί παρά μόνο όταν οι περιορισμοί αυτοί καθορίζονται από νόμο και είναι απολύτως αναγκαίοι για το συμφέρον της ασφάλειας της Δημοκρατίας, της συνταγματικής τάξης, της δημόσιας ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, της δημόσιας υγείας, των δημοσίων ηθών ή της προστασίας των δικαιωμάτων και των ελευθεριών που κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα».
Αναφέρεται επίσης σε άρθρο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου για το ίδιο θέμα και σε άρθρο του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
“Από τις πιο, πάνω πρόνοιες γίνεται άμεσα αντιληπτό πως ναι, τίθενται περιορισμοί στην άσκηση του εν λόγω δικαιώματος που σχετίζονται μεταξύ άλλων για λόγους δημόσιας ασφάλειας, της δημόσιας τάξης αλλά και της προστασίας των δικαιωμάτων και των ελευθεριών που κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα, σε όλα τα πρόσωπα που διαμένουν στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας ανεξαιρέτως”, τονίζει η Επίτροπος.
Αναφέρεται εξάλλου στην απόφαση Osmani and Others v. «πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας», όπου παρότι υπήρξε επέμβαση από μέρους του κράτους στο εν λόγω δικαίωμα, το Δικαστήριο έκρινε δικαιολογημένες τις παρεμβάσεις από μέρους των Αρχών στο δικαίωμα του συνέρχεσθαι για σκοπούς, πρόληψης της εγκληματικότητας αλλά και για την προστασία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των άλλων προσώπων.
(ΚΥΠΕ/ΚΧΡ/ΓΒΑ)