Στη δύσκολη περίοδο που διανύουμε τον τελευταίο χρόνο, οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί βρίσκονται ενώπιον μεγάλων προκλήσεων. Δεν αναφέρομαι τόσο στον κύκλο εργασιών ή στο μέγεθός τους, αλλά δίνω έμφαση στο ανθρώπινο δυναμικό που είναι και η κινητήριος δύναμή τους.
Πριν από την πανδημία, ελάχιστες ήταν οι επιχειρήσεις στην Κύπρο όπου η φυσική παρουσία του ανθρώπινου δυναμικού στον χώρο της επιχείρησης δεν ήταν απαραίτητη. Ένα χρόνο μετά, και αντιμέτωποι με μια πρωτόγνωρη κατάσταση, η εξ αποστάσεως εργασία σε συνδυασμό με την εκ περιτροπής εργασία υιοθετήθηκαν από μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων οι οποίες αναγκάστηκαν να αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας τους και να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.
Οι επιπτώσεις της επόμενης μέρας, αναπόφευκτα θα είναι πάρα πολλές. Καλό θα ήταν να δημιουργηθεί εκ των προτέρων ένα στρατηγικό πλάνο από κάθε οργανισμό, ώστε το ανθρώπινο δυναμικό να πληγεί όσο το δυνατόν λιγότερο. Κάθε οργανισμός, οφείλει να διαφυλάξει τις θέσεις εργασίας ούτως ώστε σε μελλοντικό στάδιο να μην επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό ο τρόπος λειτουργίας του, αλλά και να μην αφήσει εκτεθειμένους τους ανθρώπους που εργάζονται σε αυτόν. Με τον τρόπο αυτό, θα συμβάλει στη μη αύξηση της ανεργίας κάτι το οποίο απευχόμαστε διότι θα ήταν καταστροφικό για την οικονομία μας γενικότερα.
Είναι σημαντικό μια επιχείρηση να διατηρεί το ηθικό των εργαζομένων σε υψηλά επίπεδα, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο όπου ορισμένοι από αυτούς δεν βρίσκονται στον χώρο της εργασίας τους με φυσική παρουσία. Κι αυτό θα επιτευχθεί όταν η διεύθυνση ανθρώπινου δυναμικού εμπνέει στους εργαζόμενους εμπιστοσύνη, δίνοντάς τους την ανατροφοδότηση που χρειάζονται για να νιώθουν ασφαλείς όσο αφορά το έργο που επιτελούν. Ως εκ τούτου, μια επιχείρηση θα πρέπει να μεριμνά για την ψυχική υγεία των εργαζομένων της, οι οποίοι στην παρούσα κατάσταση ζουν σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας για το αν θα παραμείνουν στη θέση τους ή όχι ακόμα και μετά το πέρας της πανδημίας. Αποδεδειγμένα, η αβεβαιότητα φθείρει και οδηγεί σε αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που η επιχείρηση θέλει να πετύχει σε βάθος χρόνου.
Είναι πολύ διαφορετικό ένα άτομο να δουλεύει με εξ αποστάσεως εργασία απ’ ότι ένα άτομο που βρίσκεται στην εταιρεία ή ακόμα κι ένα άτομο που εργάζεται εκ περιτροπής. Σαφώς, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ποιότητα της εργασίας αλλά και οι διαφορετικές ανάγκες που προκύπτουν. Στο πλαίσιο αυτό, μια επιχείρηση οφείλει να αναβαθμίσει τις δεξιότητες των εργαζομένων ειδικότερα τις ψηφιακές ώστε κανένας να μην υστερεί. Οφείλει επίσης, να παρέχει εκείνα τα εφόδια και την υλική υποδομή, ώστε να μην υπάρχουν δυσκολίες στον τρόπο που ο εργαζόμενος υλοποιεί την εργασία του, αλλά ούτε και το αίσθημα ότι κάποιος υστερεί σε σχέση με τον συνάδελφό του.
Από τη μία, η τηλεργασία ήταν κάτι το οποίο θα έπρεπε να εφαρμοστεί χρόνια πριν στις περιπτώσεις εταιρειών που δύνανται να την εφαρμόσουν και χωρίς να υπάρχει η ανάγκη που προκύπτει από την πανδημία. Αν παρατηρήσουμε προσεκτικά τα μοντέλα άλλων χωρών, θα διαπιστώσουμε ότι αυτού του είδους η εργασία εφαρμόζεται πολύ συχνά και επιφέρει θετικά αποτελέσματα τόσο στην ποιότητα των αποτελεσμάτων όσο και στην ψυχολογία του ίδιου του δυναμικού της επιχείρησης. Ειδικότερα, οι άνθρωποι που είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία, μπορούν πιο εύκολα να εξισορροπήσουν τον τρόπο ζωής τους μέσα από την παροχή της ευκαιρίας αυτής από την ίδια την επιχείρηση. Από την άλλη όμως, η τηλεργασία σίγουρα δεν μπορεί να εφαρμοστεί από επιχειρήσεις που χρειάζονται τη φυσική παρουσία του ανθρώπινου δυναμικού στον χώρο ώστε να παραχθεί το τελικό προϊόν. Σαφώς, θα πρέπει να μελετηθούν προσεκτικά τα αρνητικά αυτού του μοντέλου ώστε οι οργανισμοί να είναι σε θέση να προβλέπουν πιθανόν αδυναμίες του συστήματος για να τις προλαβαίνουν και να μην υπολειτουργούν.
Συνεπώς, η αναθεώρηση των αρχικών στόχων ενός οργανισμού είναι επιτακτική ανάγκη. Υπό το φως των συνεχώς μεταβαλλόμενων συνθηκών, οι στόχοι πρέπει να γίνουν πιο μετρήσιμοι, διαμορφώνοντας τα κριτήρια τα οποία θα μπορεί και ο εργαζόμενος αλλά και ο εργοδότης να υλοποιήσουν, χωρίς να υπάρξουν διαπληκτισμοί για τον τρόπο που μετριέται η αποδοτικότητα του καθενός αλλά και να δημιουργηθεί ένα αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης ανάμεσα στα δύο μέρη.
Αντιγόνη Άντωνα
Πτυχιούχος Παιδαγωγός
Μεταπτυχιακές σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων (MBA)