Αναθεωρείται πλέον ο ρόλος του πατέρα στην οικογένεια.
Πολλά έχουν γραφτεί και γράφονται για τον ρόλο της μητέρας στην εξέλιξη του παιδιού, όχι όμως για τον ρόλο του πατέρα. Γιατί υπάρχει αυτή η «διάκριση»;
Οι θεωρίες παλαιότερα αναπτύχθηκαν με βάση την πιο παραδοσιακή αντίληψη, με τον πατέρα στη δουλειά και θεατή και τη μητέρα στο σπίτι έχοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη του παιδιού.
Γιατί τα τελευταία χρόνια όμως αναθεωρούμε τον ρόλο του πατέρα; Τι αλλάζει;
Καταρχάς, όπως σχολιάζει στους ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ η Κλινική Ψυχολόγος, Παναγιώτα Βασιλείου, μια μητέρα πλέον εργάζεται τις ίδιες ώρες με τον πατέρα ή και περισσότερες, οπότε υπάρχει ανακατανομή των ρόλων σε σχέση με τη φροντίδα των παιδιών, αυξήθηκαν τα διαζύγια και οι μονογονεϊκές οικογένειες, αλλά επίσης εντατικοποιήθηκαν και οι έρευνες σχετικά με τον ρόλο του πατέρα στην ανάπτυξη και εξέλιξη του παιδιού και οι συνέπειες της πατρικής αποστέρησης,
Πολύ συχνά ο πατέρας εμφανίζεται πιο ενεργός μετά το τέλος της βρεφικής ηλικίας όταν «μπορεί» να έχει επικοινωνία με το παιδί, φορτώνοντας όμως με πολύ άγχος τη μητέρα αλλά και ενοχή σε τυχόν προβλήματα που προκύπτουν, σχολιάζει η κ. Βασιλείου. «Είναι επίσης πολύ συχνό φαινόμενο ότι οι ίδιοι οι πατεράδες θεωρούν ότι το μεγάλωμα του παιδιού είναι μια καθαρά γυναικεία υπόθεση, με τη δικαιολογία ότι δεν διαθέτουν τα απαραίτητα ένστικτα για να ανταποκριθούν στο παιδί. Πλέον όμως οι σύγχρονες έρευνες διαψεύδουν τις αντιλήψεις αυτού του είδους καλώντας τον πατέρα να έχει τη θέση η οποία αρμόζει στην οικογένειά του, αποφορτίζοντας τη μητέρα από όλες τις ευθύνες που είχε μέχρι πρότινος», σημειώνει.
«Είναι καλύτερα να έχουμε μια ουδέτερη θέση θεωρώ, δεν είναι πάντα η μητέρα που κερδίζει τις υποθέσεις όταν πρόκειται για διαζύγιο, αλλά θα μπορούσε και ένας πατέρας. Για οποιοδήποτε παιδί απουσιάζει μια από τις δυο κεντρικές μορφές, διαταράζονται η αυτοκριτική, η αυτοπεποίθησή και η αυτοαξιολόγησή του. Έρχονται σε αναπροσαρμογή», επισημαίνει η ψυχολόγος εξηγώντας πως είναι πολύ σημαντική και η πατρική παρουσία κατά τη βρεφική ηλικία του παιδιού ως προς τις πρώτες συναναστροφές και ενέργειες του παιδιού με άλλα πρόσωπα. Οικογένειες με μεγαλύτερη ισότητα στις σχέσεις των γονιών καταφέρνουν να δώσουν στο παιδί την ικανότητα ν’ ανοίγεται στους άλλους με αποτέλεσμα να φοβάται λιγότερο την παρουσία ενός ξένου. Με τον τρόπο αυτόν καθορίζονται οι διαπροσωπικές του σχέσεις, οι κοινωνικές του αντιδράσεις και οι φιλίες οι οποίες θα αναπτύξει στο μέλλον, επισημαίνει η Κλινική Ψυχολόγος.
Η κ. Βασιλείου τονίζει πως οι έφηβοι που είχαν ανεπαρκή φροντίδα είτε από τον έναν είτε από τον άλλον γονιό είναι λιγότερο κοινωνικοί, ανασφαλείς και αγχώδεις με χαμηλή αυτοεκτίμηση. Το παιδί χτίζει το «εγώ» του βάσει των προτύπων που του παρέχουν οι γονείς του. «Γενικότερα το τρίγωνο που δημιουργείται μητέρα-πατέρας-παιδί έχει να κάνει με τη δυναμική που κτίζει το παιδί το «εγώ» του, τη δυναμική που κτίζει με τις διαπροσωπικές σχέσεις αλλά και με τους γονείς», συμπληρώνει.
Ο πατέρας παίζει ιδιαίτερο ρόλο και στην πνευματική εξέλιξη των παιδιών υποστηρίζει η Κλινική Ψυχολόγος, αφού όπως και η μητέρα επηρεάζει την απόδοση στο σχολείο, τις προτιμήσεις ακόμη και τα ενδιαφέροντα του. Παίρνει αποφάσεις μαζί του, καθορίζοντας ακόμη και το τι θα σπουδάσει, αλλά και τι θα πιστέψει. «Πλέον ο πατέρας έγινε πιο ευάλωτη μορφή, θα ενδιαφερθεί για το τι συμβαίνει στο σχολείο, θα ενδιαφερθεί αν η μητέρα έχει κάποιες εκρήξεις και πρέπει να λάβει κάποια μέτρα, όχι για ανταγωνιστικό ρόλο, αλλά γιατί ενδιαφέρεται για τη ψυχολογία του παιδιού, μπαίνει στη διεργασία να μάθει για το τι συμβαίνει στο παιδί του. Είναι μια πολύ θετική αλλαγή.
Αυτές οι ανησυχίες μέχρι πρότινος ήταν αυτόματα πάνω στη μητέρα, πλέον όμως γνωρίζουν ότι η απουσία τους κοστίζει στο παιδί και έτσι μπαίνουν στη διαδικασία να είναι ενεργοί περνώντας ποιοτικό χρόνο με το παιδί και όχι απλά χρόνο. Για την υγιή ψυχοσωματική εξέλιξη των παιδιών χρειάζονται και οι δυο γονείς, σε κάθε στάδιο εξέλιξης του παιδιού», καταλήγει η κ. Βασιλείου.