Μέσα στο Σαββατοκύριακο 08-09 Μαΐου, αναμένονταν τα «απόνερα» της εκτόξευσης του πυραύλου «Mεγάλη Πορεία 5β», της Κίνας τα οποία τελικά κατέπεσαν στον Ινδικό Ωκεανό το πρωί της Κυριακής, με το μεγαλύτερο μέρος των εξαρτημάτων να καταστρέφεται κατά την είσοδο στην ατμόσφαιρα, σύμφωνα με κινεζικά μέσα ενημέρωσης.
Υπήρξαν πολλά ερωτηματικά, έντονος προβληματισμός και ανησυχία σε σχέση με τους κινδύνους που αντιμετωπίζει ο πλανήτης από διαστημικά σκουπίδια. Μιλώντας στους ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ Πρόεδρός του Κυπριακού Οργανισμού Εξερεύνησης Διαστήματος Γιώργος Δανός, αναφέρει πως η ανθρωπότητα δεν αντιμετωπίζει κίνδυνο από τα διαστημικά σκουπίδια όπως για παράδειγμα είναι τα συντρίμμια ενός δορυφόρου ή ενός πυραύλου.
«Κατευθείαν προς εμάς, δηλαδή τους ανθρώπους εδώ κάτω στα σπίτι μας σαν ιδιώτες, όχι δεν υπάρχει κίνδυνος. Ο κίνδυνος που δημιουργήθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο από την Κίνα ήταν μια μοναδική φορά κάτι το οποίο είναι η εξαίρεση του κανόνα», προσθέτοντας πως γι’ αυτό τον λόγο τα υπόλοιπα Κράτη στο επίπεδο ΗΕ θα βάλουν το θέμα στο τραπέζι ούτως ώστε «να μεριμνήσουν ότι αυτή η χώρα δεν θα επαναλάβει τέτοια απερισκεψία», τονίζει.
Παράλληλα διευκρινίζει πως «όταν άρχισε η εξερεύνηση του διαστήματος και υπήρχαν κάποια μικρά κομμάτια πυραύλων που θα έπρεπε να επιστρέψουν στην ατμόσφαιρα, να καταστραφούν στην ατμόσφαιρα όπως γίνεται συνήθως, για να μην αφήσουν οποιαδήποτε συντρίμμια να πέσουν στην επιφάνεια ή σε κατοικημένες περιοχές ήταν όλα υπό έλεγχο. Όταν για πρώτη φορά όμως τη δεκαετία του ’80 όταν επέστρεψε το Skylab, ο γνωστός σταθμός της Αμερικής, σ’ εκείνη την περίπτωση ήξεραν ότι δεν μπορούσε να έρθει ελεγχόμενα πίσω και κάποια συντρίμμια θα έπεφταν», εξηγώντας ότι ήταν η πρώτη φορά που δημιουργήθηκε πρόβλημα, «έπεσαν τ’ απομεινάρια του σταθμού σε ερήμους στην περιοχή της Αυστραλίας, δεν έγινε κάποια ζημιά όλα πάλι ήταν εντάξει μεν αλλά από εκείνο το σημείο και μετά οι χώρες ανέλαβαν ότι θα είναι ελεγχόμενες οι επιστροφές των οποιονδήποτε κομματιών στη γη για να μην υπάρξει ξανά αυτό το θέμα», επισημαίνει, σημειώνοντας πως η Κίνα τώρα μπαίνει στον χώρο και επιδιώκει να μειώσει το τεχνολογικό χάσμα που τη χωρίζει από τις ΗΠΑ.
Ο κος Δανός σημειώνει πως με άλλους φορείς σε επίπεδο ΗΕ δημιούργησαν οδηγίες ορθής λειτουργίας στο διάστημα συντάσσοντας μια σοβαρή μελέτη στα ΗΕ, προσθέτοντας πως «έχουμε συνεδρία μια φορά τον μήνα για το εν λόγω θέμα, ποια είναι η σωστή συμπεριφορά, όχι μόνο στο θέμα των πυραύλων, σε όλα τα θέματα εξερεύνησης του διαστήματος το οποίο είμαι σίγουρος ότι στην επόμενή μας συνεδρίαση αυτό το θέμα θα το εγείρουμε. Το θέμα είναι το πώς συμπεριφερόμαστε, όπως και σε οτιδήποτε έχουμε στα χέρια μας μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε αρνητικά και επικίνδυνα. Και σε αυτή τη περίπτωση το ίδιο πράγμα συμβαίνει, δεν είναι ότι υπάρχει ο υπέρμετρος κίνδυνος όχι, αλλά σε αυτή την περίπτωση η συμπεριφορά ήταν ανεύθυνη».
Διαστημικό ραντάρ
Με αφορμή τον κινέζικο πύραυλο ο κος Δανός εξηγεί τι είναι τα διαστημικά σκουπίδια.
«Στέλνουμε συνεχώς στο διάστημα δορυφόρους, μας εξυπηρετούν σαν ανθρωπότητα με πάρα πολλούς διαφορετικούς τρόπους, με τηλεπικοινωνίες, παρατήρηση της γης, προστασία από τις πυρκαγιές κ.α. Όταν θα φθάσουν στο τέλος της ζωής τους και εννοείται ότι θα επιστραφούν στη γη, εκεί είναι καθαρά η ευθύνη», προσθέτοντας πως πριν να εκτοξεύσουν έναν δορυφόρο υπάρχουν πολύ σαφείς κανονισμού που εξηγούν ότι αυτοί οι δορυφόροι θα επιστρέψουν στη γη καίγονται στην ατμόσφαιρα μ’ έναν ελεγχόμενο τρόπο. «Αν όμως στο παρελθόν πριν υπάρχουν αυτοί οι κανονισμοί, κάποιοι δορυφόροι έμειναν πάνω ή υπήρξε κάποιο λάθος π.χ. κάποιος δορυφόρος μπήκε σε λάθος τροχιά ή χάλασε και δεν είναι ελεγχόμενος αυτά τα θεωρούμε διαστημικά σκουπίδια, και αυτά τα σκουπίδια τα παρατηρούμε συνεχώς με ραντάρ από τη γη ή με κάποια υπερσύγχρονα τηλεσκόπια τα οποία παρατηρούν συνέχεια τους αιθέρες και έτσι μπορούμε να γνωρίζουμε που βρίσκονται διάφορα κομμάτια σε διάφορα μεγέθη».
Καταλήγοντας ο κος Δανός, επισημαίνει πως στην περίπτωση της Κίνας ναι μεν το συγκαταλέγουμε σαν διαστημικό σκουπίδι αλλά δεν είναι της ίδιας κατηγορίας το οποίο είναι ένας δορυφόρος ο οποίος έχει τελειώσει τη ζωή του».
