Η Δρ Ειρήνη Χρηστάκη είναι Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος, Λέκτορας Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου και Μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Η Δρ Χρηστάκη εξηγεί στους «Πρωταγωνιστές» εάν η Κύπρος βρίσκεται σε τρίτο κύμα, για το σύστημα υγείας, το πλάνο εμβολιασμού , για την άρση των μέτρων και την εικόνα της επιδημιολογικής κατάστασης του νησιού, για το στοίχημα του Μαρτίου αλλά και για την αισιοδοξία του Απριλίου.
Τις τελευταίες μέρες, υπάρχει μία αύξηση κρουσμάτων. Μιλάμε για ένα τρίτο κύμα πανδημίας;
Εξαρτάται πως το ορίζει κανείς το τρίτο κύμα γιατί πολλές φορές για να μιλήσουμε για ένα νέο κύμα θα πρέπει να μιλήσουμε στο τέλος του προηγούμενου κύματος και δεν ξέρω αν φτάσαμε στο τέλος, μπορεί να το πει κανείς τρίτο κύμα , μπορεί να το πει κανείς και δεύτερη κορύφωση ή επόμενη κορύφωση του δεύτερου κύματος, αυτό έχει να κάνει με την ονοματολογία των πραγμάτων. Η ουσία είναι ότι αυτό το οποίο βλέπουμε τώρα είναι μία αύξηση στα θετικά κρούσματα, η οποία πιθανώς να συνδέεται με τις χαλαρώσεις που έγιναν στις αρχές του μηνός.
Έχει ανακοινωθεί μία άρση των μέτρων και για τις επόμενες μέρες. Ίσως αυτή η χαλάρωση ανατραπεί;
Η επιδημιολογική εικόνα σαφώς αλλάζει και σαφώς τη βλέπουμε κι εμείς δυναμικά οπότε αυτά τα οποία λέμε αυτή τη βδομάδα μπορεί την ερχόμενη βδομάδα να χρειαστεί να προσαρμοστούν γιατί θα έχουμε μια διαφορετική εικόνα κι αυτή η πανδημία μας έχει εκπλήξει πολλές φορές έτσι ώστε να μη μπορούμε να κάνουμε μακροχρόνιες προβλέψεις. Αυτό το οποίο κοιτάμε πέραν από τον αριθμό των κρουσμάτων και το δείκτη θετικότητας των τεστ είναι σαφώς και η πληρότητα του συστήματος υγείας, οι διαθέσιμες κλίνες, ο αριθμός των εισαγωγών , ο αριθμός εισαγωγής μονάδας εντατικής νοσηλείας και οι θάνατοι. Οπότε για την ώρα φαίνεται αυτά τα τελευταία νούμερα όσο αφορά τον αριθμό των εισαγωγών και τον αριθμό εισαγωγών μονάδας εντατικής νοσηλείας, φαίνεται να είναι διαχειρίσιμα τα νούμερα. Αυτό μας δίνει κάποιο περιθώριο να μπορούμε να εισηγούμαστε κάποιες χαλαρώσεις, λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη κόπωση, τις ψυχολογικές συνέπειες αλλά και τις οικονομικές και τις κοινωνικές επιπτώσεις αυτής της πανδημίας.
Θα υπάρξει κάποια τροποποίηση στα νοσοκομεία έτσι ώστε να γίνεται μία πιο σωστή περίθαλψη τόσο στους νοσούντες άλλων παθήσεων όσο και για τους ασθενείς του ιού;
Ήδη κι από την αρχή του δεύτερου κύματος έχουνε γίνει πολλές προσαρμογές σε ό,τι αφορά το προσωπικό και στις κλίνες. Κι αυτή επίσης είναι μία κατάσταση η οποία εκτιμάται συνέχεια. Αυτή τη στιγμή το σύστημα υγείας έδειξε ότι μπορεί να αντεπεξέλθει στους αριθμούς του οποίους είχαμε αρχικά προβλεφθεί και θα γίνουν και οποιεσδήποτε αλλαγές τη στιγμή που θα παρατηρήσουμε ότι θα υπάρξει οποιαδήποτε αύξηση.
Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε με το εμβολιαστικό πλάνο;
Είναι πάρα πολύ ευχάριστο ότι προχωράει το πρόγραμμα το εμβολιαστικό, έχουμε πει πολλές φορές ότι αυτό είναι το μεγάλο μας όπλο το οποίο θα μας βγάλει από την πανδημία, αν δεν κάνω λάθος μέχρι πριν από λίγες μέρες η Κύπρος κατείχε την πρώτη θέση στον εμβολιασμό άνω των 80 ετών, μ’ ένα ποσοστό γύρω στο 60% κι ελπίζουμε ότι θα συνεχιστεί αυτό το ποσοστό θα επιτευχθεί και στις μικρότερες ηλικίες. Παράλληλα έχει αρχίσει κι ο εμβολιασμός των ευπαθών ομάδων κι αν μπορούμε να πούμε δειλά φαίνονται ίσως αυτά τα αποτελέσματα στο γεγονός ότι δεν βλέπουμε, εισαγωγές στα νοσηλευτήρια τουλάχιστον στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, όπου εργάζομαι, ατόμων μεγάλης ηλικίας. Αυτό είναι ευχάριστο. Φυσικά θα πρέπει να περάσει λίγος καιρός ακόμη για να δούμε αν κάτι τέτοιο όντως ισχύει αλλά η αλήθεια είναι ότι βλέπουμε μία τάση να μην έχουμε εισαγωγή ατόμων μεγάλης ηλικίας στο βαθμό που είχαμε τους προηγούμενους μήνες.
Έχετε αναφερθεί στην εκκίνηση του εμβολιασμού των ευπαθών ομάδων. Ποιο είναι το πλάνο το οποίο ακολουθείτε; Και ποιοι άνθρωποι εντάσσονται στη συγκεκριμένη ομάδα;
Έχουν βγει συγκεκριμένοι κατάλογοι των ευπαθών ομάδων, που είχανε βασιστεί στην κατηγοριοποίηση που είχε γίνει κι από την αρχή της πανδημίας, όσο αφορά τους ανθρώπους τους οποίους κινδυνεύουν περισσότερο να νοσήσουνε βαριά και να πεθάνουν από τη νόσο αυτή. Αυτή τη στιγμή γίνεται και μία προτεραιοποίηση εντός αυτών των ομάδων γιατί όπως καταλαβαίνεται κάποιες είναι πολύ μεγάλες ομάδες και εμβολιάζονται τα άτομα τα οποία έχουνε μεγαλύτερο κίνδυνο, κατά κάποιο τρόπο οι πιο βαριά, οι πιο ανοσοκατασταλμένοι. Στη συνέχεια θα εμβολιαστούνε και τα υπόλοιπα άτομα τα οποία ανήκουνε στις ευπαθείς ομάδες γίνεται δηλαδή μια προτεραιοποίηση μέσα στην προτεραιοποίση για να υπάρξει και μία καλύτερη οργάνωση της διαδικασίας.
Δε θα σας ρωτήσω για επιστροφή στην κανονικότητα αλλά για καλύτερες μέρες.
Είμαι αισιόδοξη ότι μέχρι τα μέσα Απριλίου θα είμαστε σε πολύ καλύτερη κατάσταση γιατί ακριβώς θα έχει εμβολιασθεί έστω και με μια δόση του εμβολίου, το οποίο παρεμπιπτόντως βλέπουμε ότι και η μία δόση φέρνει πολύ καλό αποτέλεσμα μετά από δύο – τρεις εβδομάδες , δε σημαίνει βέβαια αυτό ότι θα κάνουμε μόνο μία δόση αλλά είναι ενθαρρυντικό ότι και με μία δόση υπάρχει αρκετά καλή προστασία , όποτε μέχρι τα μέσα Απριλίου εφόσον θα έχει εμβολιασθεί ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού άνω των 65 ετών και οι ομάδες οι οποίες ανήκουνε σε ευάλωτες κατηγορίες θα μπορέσουμε να μειώσουμε κατά πολύ τη νοσηρότητα και τη θνητότητα που επιφέρει ο ιός και παράλληλα με αυτό εφόσον θα έχει εμβολιασθεί ένα ικανό μέρος του πληθυσμού θα αρχίσουμε να βλέπουμε και ίσως κάποια αποτελέσματα της μείωσης στη μετάδοση γιατί ξέρουμε ότι ο εμβολιασμός δουλεύει ως και προς αυτό, δηλαδή στη μείωση της μετάδοσης των λοιμώξεων. Σίγουρα βέβαια για το πλήρες αποτέλεσμα και τη συλλογική ανοσία να μην έχουμε δραματικά αποτελέσματα στη μείωση της μετάδοσης θα πρέπει να εμβολιασθεί κι ένα μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, το οποίο ευελπιστούμε να γίνει μέχρι το καλοκαίρι.
Πρέπει να κάνουμε λίγο υπομονή, ο Μάρτιος είναι ένα στοίχημα θέλουμε όλοι να μπορέσουμε να έχουμε περισσότερη ελευθερία κι αυτή η ελευθερία είναι κοντά, ας προσέξουμε όλοι για να μην έχουμε πισωγυρίσματα, ας κάνουμε λίγες εβδομάδες ακόμα υπομονή και στη συνέχεια να μη χρειασθεί να ξαναγυρίσουμε σε περιορισμούς, παρά να βιαστούμε και να χρειασθεί να παρατείνουμε αυτή την έλευση της ελευθερίας παραπάνω.
